Microsoft Word islom ensik ziyouz com doc

 
RAKAAT (oddiy tilda rakat; arab. - muayyan vazifalarning namozda takrorlanishi) -
islomda namozning asosiy qismi, namoz o‘qishda bajariladigan muayyan harakatlar va 
ular bilan qo‘shib o‘qiladigan duolar majmui. Har R. bir necha ibodat harakatlarini o‘z 
ichiga oladi: qo‘l ko‘tarib takbir aytish, tik turish, belgacha egilish (ruku’), boshni yerga 
qo‘yish (sajda), tiz cho‘kish (qa’da) va yana tik turishdan iborat bir tartibdagi 

---

Islom Ensiklopediyasi 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
248
harakatlardan tashkil topadi. Bir R. tugagach, yangi R. boshlanadi. Har bir namoz 
ma’lum mikdordagi Rlardan iborat, ulardan bir nechasi farz, yana bir nechasi sunnat deb 
belgilangan.
 
RAMAZON - hijriy yil hisobining to‘qqizinchi oyi. Islom dinida R. oyida Alloh Muhammad 
(sav)ga Qur’onni vahiy qilgan deb talqin etiladi. Shu sababli, R. muqaddas oy 
hisoblanadi, bu oy davomida dindorlarga ro‘za tutish buyuriladi. 
R. - arablarda islomdan avvalgi to‘rt muqaddas oydan biri; dastlab yoz fasliga to‘g‘ri 
kelgan. Islom dini joriy etilishi arafasida Makkada R. oyida yaxshi amallar qilish 
(tahannus) an’ana bo‘lgan. R. oyining 27-kuniga o‘tar kechasi Muhammad (sav)ga 
birinchi vahiy kelgan (q. Laylat ul qadr). R.da ro‘za tutish hijratdan 17-18 oy keyin, ya’ni 
qibla tomon o‘zgartirilgandan bir oydan so‘ng joriy etilgan. 
R. bilan bog‘liq ko‘p sanalar ichida Rasululloh (as)ning nabiralari Husash tavallud topgan 
kun (6-kun), Muhammad (sav)ning zavjalari Xadicha vafot etgan kun (10-kun), Badr 
jangi kuni (17-kuni), Muhammad (sav)ning Makkaga kirib kelishlari kuni (19-kun), Ali va 
imom Ali ar-Rizo vafot etgan kun (21-kun), Ali tavallud topgan kun (22-kun) kabilar 
e’zozlanadi. Ro‘zaning tugashi iyd al-fitr bayrami bilan nishonlanadi. Turli musulmon 
mamlakatlarida qadimgi dinlarga oid marosim, bayramlarni R.oyiga to‘g‘ri kelib qolishi 
natijasida R.ga oid marosim va an’analar ham har bir mamlakatda o‘ziga xos o‘tkaziladi. 
RASUL (arab. - elchi) - islom an’anasida Alloh tomonidan tanlab olinib, vakil qilingan va 
targ‘ibot yuritish, da’vat qilish vazifasi topshirilgan, ilohiy kitob nozil qilingan 
payg‘ambar. Muhammad (sav)ga nisbatan doimo R. nomi qo‘llanib kelinadi, bu hatto 
tashahhud (kalimai shahodat)da ham ifodalangan. Nabiy - kitob nozil qilinmagan 
payg‘ambar. Shu boisdan ham har bir rasulni nabiy deb atash mumkinligi, ammo 
nabiylarni R. deb bo‘lmasligi qayd qilingan.