Microsoft Word islom ensik ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
250
RIYOKORLIK - har qanday savobli, ezgu ishlarni, ayniqsa, xayr-ehsonni odamlar 
ko‘rsin, maqtasin uchun, manmanlik bilan amalga oshirish. R. islomda qattiq qoralanadi 
Qur’oni karimda R. bilan qilingan har qanday ishning zoe ketishi haqida uqtiriladi.
RIZQ (arab. - ulush) - 1) Qur’onga ko‘ra Allohning har bir insonga bergan ulushi Islom 
diniga ko‘ra, barcha bandaning Rini Alloh belgilab bergan, o‘lchab qo‘ygan, kimning R. i 
tugasa, vafot etadi. R.ni faqat Aploh taoloning o‘zigina beradi. 2) Devonga mansub 
kishilar uchun mo‘ljallangan oziq-ovqat ulushi (xalifa O’mar tomonidan 638 y. joriy 
etilgan va bu 8-a. oxirigacha davom etgan). Oziq-ovqat ulushi devon ro‘yxatidagi 
jangchilarning oila a’zolariga ham belgilangan. 9-10-a.larda R. - asosan jangchilar 
maoshi ba’zan umuman maosh (mas., O’rta Osiyoda somoniylar davrida). Misrda 12-15-
a.larda ma’lum yer maydonidan natura shaklida to‘langan maosh, shundan - umuman 
ko‘chmas mulkdan olingan daromad. 16-a.dan Usmonli turk saltanatida R. deb daromad 
keltiruvchi yer maydoniga, xususan vaqf yerlariga aytilgan. 
 
RIFO’IYLAR - so’fiylik tariqati a’zolari. O’rta asrlarda vujudga kelgan. Bu tariqatga 
basralik Sayyid Ahmad Rifo’iy (1182 y. v.e.) asos solgan. R. Yaqin Sharkda, xususan, 
Eronda keng tarqalgan darvishlardan iborat bo‘lgan. Ular hozir ham mavjud.
ROBIA al-ADAVIYA (713/714-801) - Basra zohidlarining taniqli vakilasi. Bolaligida 
cho‘ri qilib sotilgan. Keyinchalik xudojo‘yligi va zohidlarga xos turmush tarziga ixlos bilan 
rioya etgani sababli ozodlikka chiqarilgan. Bir necha yil sahroda yolg‘iz yashagan. R.A. 
Allohni sevishdan boshqa jamiki narsalarni rad etish tarafdori bo‘lgan. Allohdan hech bir 
tama’ - manfaat ko‘zlamay, uni mutlaq sevish - inson ma’naviy hayotining mohiyati 
ekanligini zohidlardan birinchi bo‘lib ta’kidlagan. R.A. g‘oyalari keyingi avlod so’fiylari 
orasida keng tarqalib, Bistomiy, Halloj, Ibn Farid, Ibn Arabiy va b. so’fiylar ta’limotining 
asosini tashkil etgan. R.A. taqvodorlik, Allohni sevish namunasi deb bilinib, "avliyo" 
sifatida ulug‘lanadi.