Microsoft Word islom ensik ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
335
diniy talqinidan ko‘ra, ko‘proq siyosiy jihati bilan izohlanadi. "Allohga ishonmasliga" 
(zandaqa) imon uchun emas, avvalambor davlat hokimiyatiga xavf-xatar tug‘diruvchi 
shaxslarni Z deb e’lon qilishgan. Zandaqani targ‘ib etgani uchun islomda ilk bor Z. deb 
qatl etilgan shaxs Ja’ad ibn Dirham bo‘lgan. U Qur’on yaratilgan deb da’vo qilgani uchun 
742 (743) y. Iroqda osib o‘ldirilgan. Xalifa al-Mahdiy davri 775-785)da maxsus qozilik 
mansabi - Zlarni nazorat etuvchi (sohib yoki Orif az-zandaqa) tayin etilgan. Islom 
tarixidagi Z.larga qarshi namunali jazo choralari ko‘rilgan xollar ko‘p bo‘lgan (molikiylar 
G’arbda, xanafiylar - Usmonli turk saltanati davrida). Hoz. vaqtda islom aqidaparastlari 
Z tushunchasini din manfaati yo‘lida yetarlicha qayg‘urmayotganlarga nisbatan ham 
qo‘llaydi.
ZINO (arab. - buzuklik, fahsh, zinokorlik) - islom aqidasi bo‘yicha erkak va ayolning 
shar’iy nikohsiz jinsiy aloqada bo‘lishi. Shariatda Z. uchun yuz darra urishdan tortib o‘lim 
(toshbo‘ron qilish) jazosigacha belgalangan. Lekin jazoga hukm qilish uchun Z. bilan 
ayblanuvchilarning o‘zlari iqror Bo‘lishi yoki to‘rtta ishonchli guvohning bo‘lishi shart 
qilingan. Aks holda, - diniy manbalarda aytilishicha - arzimagan sabablar bilan insonning 
obro‘si to‘kilishi, ig‘vogar, bo‘htonchilarga qo‘l kelishi mumkin. Yuz darra urishga hukm 
etilgan Z. qiluvchi (zinokor) er va ayol avval uylanmagan, turmush qurmagan bo‘lishi 
kerak. Ammo, uylangan, turmush qurgan bo‘lsa, ularni o‘lguncha toshbo‘ron qilinishi 
belgilangan. 
 
ZOVIYA (arab. - burchak, hujra) - so’fiylar, darvishlar to‘xtaydigan va yashaydigan 
maskan. Arab mamlakatlarining ba’zilarida rabot, ba’zilarida Z deb atalgan. Eron va 
Afg‘onistondagi tak’ya, O’rta Osiyodagi xonaqohga to‘g‘ri keladi. 
 
ZOHID (arab. yuz o‘giruvchi, tark etuvchi) -tarkidunyo qilgan kishi. Z.lar musulmonlarni 
bu dunyo rohat-farog‘atidan voz kechishga, ollohning zikriga xalal beruvchi barcha 
narsalarni tark etishga undaydilar.