ÖĞRETMEN HAZIRLIĞINDA STAJIN ROLÜ
Özgür DEREBAŞI
Qafqaz Üniversitesi
ozgurderebasi@hotmail.com
Öğretmenlik, bir milletin, bir devletin ve hatta insanlığın geleceğini hazırlama sorumluluğunu taşıyan bir meslektir. Bu
açıdan düşünülürse , geleceğimizin teminatı neslimizi teslim ettiğimiz öğretmenlerin nitelikleri büyük önem arzeder.
Öğrencilerin niteliklerinin de, örnek aldıkları öğretmenlerinin nitelikleriyle özdeş olacaktır. Dolayısıyla nasıl ki başka
mesleklerde uyum ve işi öğrenme süreci diyebileceğimiz; çıraklık,staj yapmak v.b süreç şartsa ; öğretmenlik mesleğinde de
öğretmenlik uygulamaları bu bağlamda elzemdir. Zira öğretmene , hepsiayrı bir değer olan ; insan , emanet edilmektedir.
Öğretmen adaylarının, öğretmenliğe hazırlanmaları sırasında öğretmen ve öğrencilerle birlikte uygulama çalışmaları (
Staj ) yapmaları esastır. Öğretmenlik mesleğini oluşturan birçok sorumluluğu, öğretmen adaylarına tanıtma amacını güden
,planlı gözlem ve etkinliklerden oluşan bu süreç ; öğretmen adaylarının daha öğretmen olmadan , aday oldukları
mesleklerinin farkındalığına zayiatsız ermelerine imkan sağlamaktadır. Bu süreç öğretmen adaylarının okullarda gözlemler
yapmaları, gözlemleri üzerinde düşünmeleri ve öğretmenlik bilgi ve becerilerinde deneyim kazanmalarına imkan
sağlamaktadır. Öğretmen adaylarının bu staj sürecinde , okullarda olabildiğince farklı sınıf düzeylerinde çalışmaları ve
eğitim programlarının kapsadığı bütün derslerin öğretimine aktif olarak katılmaları daha faydalı olacaktır. Öğretmen
adaylarının bu süreçte yaptıkları görev ve etkinlikler,onlara,deneyimli öğretmenleri görev başında gözleme, öğrencilerle
bireysel ve küçük gruplar halinde çalışma, sınırlı da olsa kısa süreli öğretmenlik deneyimi kazanma olanağı , başarılı bir
öğretmen olmalarını sağlayacak çeşitli beceriler kazandırmakla birlikte, mesleklerinin henüz başlarında özgüven , deneyim
ve bilinç kazandırma adına büyük bir misyon üstlenmiştir.Onlara , mesleklerini tam manasıyla ta baştan ciddiye alma ve
vazife şuuruna henüz bir vebale girmeden erme adına bir önyaşantı imkanı vererek her türlü hazırlık aşamasına ve donanıma
adeta ihtiyaç hissettirmektedir.
Öğretmenlik uygulamalarında , öğretmen adaylarına, öğretmeni olacağı alanda ve öğretim düzeyinde , ne kadar alan
bilgisine sahip olduğu - olması gerektiği , plan yapma ve ders hazırlığı, öğretim yöntemlerinden yararlanma , iletişim kurma
, sınıf yönetimi ve öğrencilerle ilişkiler , öğrenci rehberlik hizmetleri , kişisel ve mesleki özellikler, material kullanımı ,
doğru ve etkili ölçme ve değerlendirme etkinlik ve çalışmaları, ödüllendirme-cezalandırma , yönetim ve okulla ilgili genel
konular ... gibi nitelikli bir öğretmen için olmazsa olmaz öğretmen yeterliliklerinde tecrübe kazanma imkanı verir.
Öğretmen adaylarının bu staj süreçten , zaman zaman sergilediği ya da başkasının uygulamasını izleme imkanınından
istifadeyle daha öğretmenliğinin ilk yılında, sanki yılların öğretmenimotivasyonunu ve temsilini kazanmaları mümkündür.
Özellikle ders anlatımları sonrası öğretmen adayı , diğer arkadaşlarının ve rehber öğretmenlerinin yaptığı paylaşım ve
yapıcı eleştiriler , olası senaryolar üzerinden problem çözümleri ve farklı bakış açıları kazanma açısından çok avantaj
sağlayıcı rol üstlenir.
Böylelikle yapılan stajla, öğretmenliğin daha ilk yıllarında tecrübesizlik temelli muhtemel iletişim kazalarının, sabr ve
yöntem bilmemenin neticesi ortaya çıkacak olası birçok problemin;tarafların her birinin en az zarar göreceği,çözümde
kullanılan yöntemdeki isabetlilik vesilesiyle, oluşan herhangi bir menfi durumun bilerehberlik adına avantaja
dönüştürülebilmesi ve belki durumun vaktinde teşhisiyleönünün alınması ya da tekrarının yaşanmasının engellenmesi ,
kimbilir kendi mesleki geleceği ya da muhatabının fiziksel ve psikolojik özelliği de düşünüldüğünde,yaşamına etki
edebilecek olası derinmenfi tesiri gibi sayısız zararlardan korunulmuş olmasına vesile olunacaktır.
Okul deneyimi yani staj tecrübesi yaşayan, göreve yeni başlayan öğretmenin mesela sadece derse giriş davranışı bile
çeşitlendirilmek istense; en az 8-10 çeşit sınıfa giriş , bir o kadar selamlaşma ve sınıfı derse hazırlama gibi müspet ve
istendik yeterlilikler kazandığını görmek mümkün olacaktır. Burdan da zannımca şu sonuca ulaşılabilir ki ; Staj evresini iyi
değerlendiren bir öğretmen adayı , Öğretmenlik karakterinin direklerini çok daha erken ve yetkin şekilde oluşturma şansını
yakalamış olmaktadır. Mesleğine daha kolay adapte olup , amatör ruhla profesyonel işleri başarma potansiyeline erme
yoluna girmiştir. Öğretmenlik gibi kutsal bir mesleği öğretmen adayları daha hızlı kabullenmiş olurlar.
|