Microsoft Word ugay ona ziyouz com doc
Yüklə 422,56 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
www.ziyouz.com kutubxonasi
74 yoshlanmay qolmadi. Dunyoda Fotima onalar bo‘lganidek, Odilbeklarning ham topilishidan qanoat hosil qildi. Eridagi bu fazilat Fotimaxonimning yillar oshaqilgan mexnati samarasidir, balki Majido‘zu sayohatida bir tanimagan ayolga yo‘l haqini to‘lagan domlaning ta’siridir. Balki bu fazilatlar unda avvaldan bo‘lgandiru, shular ta’sirida nish otgandir. Yetimini yetimga bergan Fotimaxonim bir kun Odilbekka iltimos qildi: «Hech kimga bildirmasdan Ismoilga biroz yordam bersak». Odilbek ma’qul topdi. Shunday yaxshilikni tashviq qilgani uchun xonimiga tashakkur izhor etdi. Ammo o‘zi buni bir necha kun avval amalga oshirib bo‘lganini aytishni ep ko‘rmadi. Chunki bu ishni Fotimaxonim bilsin deb emas, ajrini Allohdan kutib, ado etgandi.
Odila bir kun Ismoilning kiyimlarini tozalarkan ich cho‘ntagidan, bir paytlar rangi qirmizi bo‘lgani bilinib turgan bo‘z parchasini topib olib, hayron bo‘ldi. Kuyovlik libosi cho‘ntagiga solingan bu bo‘z parchasi nima edi? Bilolmadi. Poyabzal tozalagich bo‘lsa, ich kissaga solinmasdi. Sevimli eri buni cho‘ntagida olib yurishidan bir maqsadi bo‘lsa kerak, deya tag‘in joyiga qaytarib solib ko‘ydi. Oqshom so‘raganda Ismoil bergan javob uni o‘lguday xijolat qnldi: «rahmatli onamning libostsdan olingan bir parcha...» Odila bunia ytgan Ismoilning ko‘zlariga qaramaslikni afzal bilib, boshini egdi. Odilbek avval o‘ylab ko‘yganidek Ismoilni o‘z yoniga oldi. Do‘kondagi ish kundan-kun yaxshilanib, qizib borar, yonida bir yordamchi bo‘lishini taqozo etardi. Bunga kuyovidan boshqani loyiq ko‘rmadi. Har yil muntazam zakotini hisoblab berar, balki yanglish hisob bo‘lgandir, vijdonim, ko‘nglim tinch bo‘lsin, deb ustiga bir mikdor qo‘shardi ham. Sandiqni keltirgan hammol albatta xizmat haqqiga qo‘shimcha choy puli olar va xursand bo‘lib, duolar qilib ketardi. Odilbek do‘kondan ko‘rayotgan barakasini mana shu yaxshiliklar hisobiga deb bilardi. «Alloh uchun berganga Alloh berar», degan lavhani do‘koniga ostirib qo‘ygandi. Bu do‘konning moddiy bo‘lmasa ham, ma’naviy bezagi edi, undagi ma’no Odilbek tijorat ishlarida qat’iy amal qiladigan aqidalardan biridir. To‘g‘rilik aytishga oson, to‘g‘rilikka amal qilish, uni asos qilgan tarzda ish yuritish esa juda mushkuldir. Do‘konida hiyladan boshqa ish qilmaydigan kimsalar yuzi qizarmasdan haqiqatdan so‘z ochib, to‘g‘riliqdan lof urishadi. «Sendan boshqasiga bu narxda bermayman»,— deganlar, ayni mollarini shu bahoda, hatto arzonroqqa ham o‘zgalarga berib yurishadi va vijdonlari ham qiynalmaydi. Shunday bnr davrda Odilbekning axloqiga ishonib, aldanmasliklarini bilib, uning do‘koniga baxuzur keladilar. Uni bilmaganlar ham bu do‘kondan chiqarkanlar aldanmaganlariga amin bo‘ladilar. Uning do‘konida har narsaning o‘z narxi, o‘z bahosi bor. Bu baho vijdon va qanoat kabi ikki hakam qarori bilan tasdiqlangan. Tanigan ham tanimagan ham bir narsani bir narxda oladi. Ba’zi mol bahosi past qo‘yilishi xaridorning g‘alati-g‘alati qarab ko‘yishiga sabab bo‘ladi. So‘raydi va kamchiligi borligini biladi. Kamchilik bir qarashda sezilmas darajada. Natijada xaridor u molni oladi. Ketayotib bu qusur aytilmaganda bilmasligini, dunyoda yaxshi odamlar borligini va yana do‘konga kelishini o‘ylab, xursand bo‘lib ketadi. Do‘konda esa, molining kusurini aytib sotadigan, Allohga va insonlarga nisbatan axloqiy vazifani yaxshi o‘taydigan, o‘zini to‘g‘rilikka yo‘llaydigan, Allohga shukr etmoq bilan mashg‘ul bo‘lgan bir Odilbek qolgandi. Boshqalarda topilmaydigan mollarning bahosi ham uning do‘konida ziyoda ko‘rsatilmaydi. Yoki kamyob mol bahosini oshirish uchun saqlab qo‘ymaydi. Chet el mahsulotiga alohida joy qilib qo‘ygan. Xaridorga agar xohlasa, Turkiyada ishlangan, puli |