www.ziyouz.com kutubxonasi
177
— Hech aziyat chekmang, messir, — dedi Azazello va Varenuxaga yuzlandi: — Qo‘rslik qilish
kerak emas telefonda. Yolg‘on gapirish kerakmas telefonda, tushunarlimi? Endi boshqa bunday
qilmaysizmi?
Varenuxaning miyasi shodlikdan gangib qoldi, chehrasi yerishdi va nima deetganini uzi ham
tushunmay g‘o‘ldiray boshladi:
— Azbaroyi x... ya’ni aytmoqchimanki, a’lo haz... hoziroq tushlikdan keyin... — Varenuxa
qo‘llarini ko‘ksiga bosib, Azazelloga iltijo bilan boqardi.
— Ha, yaxshi, uyga jo‘nang, — dedi Azazello. Varenuxa zumda erib yo‘q bo‘ldi- qoldi.
— Endi meni mana bular bilan yolg‘iz qoldiringlar, — deb buyurdi Voland usta bilan Margaritani
ko‘rsatib.
Volandning buyrug‘i shu zahoti bajarildi. U bir oz sukutdan so‘ng ustaga murojaat qildi.
— Shunday qilib, Arbatdagi podvadda turmoqchimisiz? Unda asar yozish nima bo‘ladi? Orzular-
chi, ilhom-chi?
— Menda boshqa hech qanday orzu-armon qolmadi, ilhom ham yo‘q endi, — deb javob qildi usta,
— hayotda meni endi hech nima qiziqtirmaydi, yolg‘iz Margodan boshqa, — deb u yana qo‘lini
Margaritaning boshiga qo‘ydi, — meni mayib qilishdi, yuragim ziq, podvalda turgim kelyapti.
— Pilat haqidagi romaningiz nima bo‘ladi?
— U romanni ko‘rarga ko‘zim yo‘q, — deb javob qildi usta, — men o‘sha roman tufayli ko‘p azob
chekdim.
— O‘tinaman sendan, — zorlanib dedi Margarita, — aslo bunday dema. Nega, axir, meni
qiynaysan? Bilasan-ku, men butun hayotimni tikkanman shu ishing uchun. — Shundan so‘ng
Margarita Volandga qarab ilova qildi: — Quloq solmang gapiga, messir, juda qattiq azob chekkan u.
— Axir biron narsa to‘g‘risida yozish kerak-ku! — derdi Voland, — agar anavi prokurator haqida
yozadigan gapingiz qolmagan ekan, unda hech bo‘lmasa Aloiziyni tasvirlang.
Usta jilmayib qo‘ydi.
— Bunaqa narsani Lapshyonnikova bosmaydi, undan keyin uning qizig‘iyam yo‘q.
— Axir qanday kun kechirasizlar? Ochlik-muhtojliqdami ?
— Ha, bajonidil, — deb javob qildi usta, so‘ng Margaritani o‘z bag‘riga tortib, uning yelkasidan
qucharkan qo‘shib qo‘ydi: — Margo es-hushini yig‘ib olgach, meni tark etadi...
— Tark etmaydi, — dedi Voland tishlarini gijir qilib, so‘ng davom etdi: — Demak, Pontiy Pilat
haqida tarixiy asar yozgan odam uzlatga chekinib, podvalda qashshoqliqda kun kechirmoqchimi?
Margarita ustaning pinjidan chiqib, juda qizishib gapira boshladi:
— Men qo‘limdan kelgancha urinib ko‘rdim, kishini vasvasaga soluvchi eng shirin so‘zlarni aytdim
qulog‘iga. Lekin u baribir bosh tortyapti.
— Qulog‘iga nima deb pichirlaganingizni bilaman, — dedi Voland, — lekin u gaplar unchalik
vasvasali emas edi. Sizga shuni aytmoqchimanki, — jilmayib turib ustaga murojaat qildi u, —
romaningiz hali sizga ko‘p ezguliklar olib keladi.
— Bu g‘irt g‘urbat bo‘ladi, — dedi usta.
— Yo‘q, yo‘q, g‘urbat bo‘lmaydi, — dedi Voland, — endi hech ham qo‘rqinchli bo‘lmaydi. Xullas,
Margarita Nikolaevna, hamma ish qilib bo‘lindi. Ayting-chi, menga biron e’tirozingiz bormi?
— Be, qo‘ysangiz-chi, nimalar deyapsiz, messir!
— Unda, mana bu mendan sizga esdalik bo‘lsin, — dedi Voland va yostiq ostidan hammayog‘iga
olmos toshlar qadalgan kichkinagina oltin taqa oldi.
— Yo‘q, yo‘q, aslo, nima ish qilipman!
— Men bilan bahslashmoqchimisiz? — dedi Voland jilmayib.
Margarita, egnidagi plashning cho‘ntagi bo‘lmagani sababli, taqachani ro‘molchaga tugib oldi.
Shunda bir hol uni tong qoldirdi. U to‘linoy yog‘du sochib turgan derazaga o‘girilib shunday dedi:
— Men bir narsaga hech tushuna olmayapman... Yarim tun bo‘lganiga ancha vaqt bo‘ldi-yu, ammo