www.ziyouz.com кутубхонаси
141
MUHAMMAD SOLIH
(1949)
Iste’dodli shoirlar orasida Muhammad Solih (Saloy Madaminov)ning o‘z o‘rni, ovozi
bor. U 1949 yili Xorazmda tavallud topgan. Shu yerda o‘rta maktabni tugatib, sobiq
Sovet Armiyasida xizmat qilgan. 1975 yilga kelib Toshkent Davlat dorilfununining
jurnalistika fakultetini muvaffaqiyatli tugatadi. So‘ngra Moskvadagi Adabiyotchilarning
oliy maktabini tamomlaydi.
U jamoatchi sifatida O’zbekiston Yozuvchilari uyushmasi kotibi bo‘lib ham ishlaydi.
Muhammad Solih ijodi asosan 70-yillar boshidan boshlangan bo‘lsa ham 1977 yilda
uning birinchi she’riy to‘plami—«Yilning beshinchi fasli» («Pyatoe vremya goda»), «Oq
ko‘ylak» (1980), «Luna vkolodtse» (1980) kabi qator she’riy to‘plamlari nashr etiladi.
Shundan so‘ng ko‘p o‘tmay uning «Olis tabassum soyasi» (1988), «Orzu fuqarosi»
(1990) kabi she’riy guldastalari kitobxonga taqdim etdladi. Shuningdek, «Ko‘zi tiyrak
dard» (1990) nomi bilan publitsistik asarlar to‘plami ham bosiladi. To‘plam uch qismdan
iborat bo‘lib: a) iztirobning ko‘zi; b) yaxshilikning tili; v) tarixiy zarurat kabi nomlar bilan
turkum holida beriladi.
Unda shoirga zamondosh bo‘lgan ayrim kimsalarning loqayd, maqsadsiz, o‘zi uchun
yashash tarzi qoralanadi. Aksincha, faolroq, tiyrakroq, ziyrakroq yashashga chorlaydi.
Shoir «Olis tabassum soyasi» to‘plamida qadimiy turkiy bitiklarning taqdiri, qadr-
qimmati haqida kuyinib kuylaydi.
Muhammad Solih she’riyati lirik-falsafiy oqimning yaxshi namunalari bo‘lib, o‘z
bag‘rida G’arb va Sharq she’riy san’atlarini jobajo qilganligi bilan ajralib turadi.
O’zbek adiblari. Sobir Mirvaliyev – “Fan” nashriyoti - 1993
www.ziyouz.com кутубхонаси
142
USMON AZIMOV
(1950)
Iste’dodli shoirlardan biri Usmon Azimovdir. U 1950 yili Surxondaryo viloyatining
Boysun tumanida tug’ilgan. 1972 yilga kelib Toshkent Davlat dorilfununini tugatgan.
So‘ngra sobiq Sovet Armiyasi saflarida xizmat o‘tagan. U dastavval jurnalist sifatida
Respublika radiosida, bir qator ro’znoma va oynomalarda, nashriyotlarda faoliyat
ko‘rsatgan. Hozirgi kunda esa Respublika Prezidenti devonida Davlat maslahatchisi
lavozimida ishlab kelmoqda.
Usmon Azimov shoir sifatida 70-yillarda matbuotda ko‘rina boshlagan. 1978 yilga
kelib, shoirning birinchi to‘plami «Insonni tushunish» nomi bilan nashr bo‘lgan. Shundan
so‘ng uning ketma-ket «Holat» (1979), «Oqibat» (1980), «Otrajeniye» (1983) kabi
she’riy to‘plamlari chop bo‘ladi. «Bir qadam» nomli radiodramasi, bolalar uchun
«G’aroyib ajdaho» (ertak), «Bog‘dagi bog‘cha» kabi bir qator asarlari paydo bo‘ladi.
Shuningdek, «Dars» (1987), «2 aprel» (1988), «Baxshiyona» (1988), «Uyg‘onish azobi»
(1991) singari she’riy to‘plamlarni yaratadi. U yaratgan o‘nlab she’rlar, dostonlar faqat
mavzu, janr va uslub jihatidan emas, balki jo‘shqin, shiddatli va ayni chog‘da
beg‘uborligi bilan ham alohida ahamiyat kasb etadi. Shu bilan birga, uning asarlarida
hayotdagidek kuchli dramatizm va fojeaviylik o‘quvchini hayajonga tortadi. Eng muhimi,
uning she’r va dostonlarida ona Vatan ishqi, ona xalq tashvishlari, kelajak muammolari
goh zamonaviy mavzularda, goh tarixiy-qiyosiy tarzda, goh folklor an’analari ruhida
o‘zining chuqur realistik ifodasini topadi. Ha, shoir o‘zi haqida aytganidek:
O’ynoq-o‘ynoq, og‘ir-og‘ir oqmoqda umrim.
Goh ko‘z yumib, goh ufqqa botmoqda umrim.
Bor jonini sadqa aylab she’rga, qo‘shiqqa,
Siz yo‘qotgan sururlarni topmoqda umrim.
Usmon Azim ijodi hozir kamolot bosqichida. Ishqilib zavol topmasin, el-yurt uchun
umrini, ijodini baxshida etgani rost bo‘lsin. U V.Mayakovskiy nomidagi Gruzin Davlat
mukofoti sovrindoridir.
O’zbek adiblari. Sobir Mirvaliyev – “Fan” nashriyoti - 1993
Dostları ilə paylaş: |