Microsoft Word Yaxin ve orta serq olkeleri doc

Azərbaycan Respublikası ilə münasibətləri.  İran  İslam 
Respublikası ilə Azərbaycan Respublikası arasında diplomatik müna-
sibətlər 12 mart 1992-ci ildən mövcuddur. Hər iki dövlət arasında 
dostluq,  əməkdaşlıq, mehriban qonşuluq barədə Tehranda 1992-ci 
ilin may ayının 7-də Protokol imzalanmışdır.  İran-Azərbaycan 
əlaqələri çoxəhatəlidir. Azərbaycan müstəqillik  əldə etdikdən sonra 
1992-ci ildən başlayaraq qonşu  İran dövləti ilə müxtəlif sahələr – 

---

 
289 
sənaye, kənd təsərrüfatı, tikinti, rabitə, nəqliyyat, təhsil, səhiyyə, 
ticarət, təhlükəsizlik barədə birgə əməkdaşlıq haqda Memorandum və 
Sazişlər imzalanmışdır. Azərbaycan Respublikasının prezidenti 
İ.Əliyevin İran İslam Respublikasına rəsmi səfəri zamanı (26 yanvar 
2005-ci il) hər iki hökumətin arasında əvəzsiz yardım, Araz çayının 
hidroenergetika potensialının istifadəsi, mülki aviasiya, dəmir yol 
nəqdiyyatı  və digər sahələrdə mühüm sazişlər və Anlaşma 
Memorandiumu imzalanmışdır. İran İslam Respublikasının prezidenti 
Mahmud Əhmədi Nicat Azərbaycanda səfərdə olduğu vaxtda (21-22 
avqust, 2007) hər iki ölkə  rəsmiləri arasında müxtəlif sahələrdə (o 
cümlədən energetika və  nəqliyyat) Sazişlər və Memorandiumlar 
imzalanmışdır. 
İran və Azərbaycan iqtisadi əlaqələrində ticarət dövriyyəsinin 
həcmi ildən-ilə artır. Azərbaycanın  İrandan idxal etdiyi məhsulların 
dəyəri  İrana ixrac etdiyi məhsulların dəyərindən çoxdur. İrandan 
Azərbaycana  əsasən tikinti materialları, yanacaq, yeyinti sənaye 
məhsulları, kənd təsərrüfatı məhsulları və s. gətirilir. Azərbaycandan 
isə  İrana metallurgiya, maşınqayırma avadanlığı, yüngül sənaye 
məhsulları ixrac olunur. Azərbaycan  İranla hava nəqliyyatı (Bakı-
Tehran), dəniz nəqliyyatı (Bakı-Noşəhr, Bakı-Ənzəli), dəmir yolu 
(Naxçıvan-Culfa-Təbriz-Tehran), avtomobil yolu ilə (Bakı-Astara-
İran) ticarət  əlaqələri saxlamaq imkanına malikdir. Tarixi İpək 
yolunun bərpası İran-Azərbaycan arasında iqtisadi əlaqələrin daha da 
təkmilləşməsinə xidmət edəcəkdir.