Milli iqtisadiyyat və iqtisadiyyatın əsas sektorları üzrə strateji yol xəritələrinin təsdiq edilməsi haqqında
Qeyri-neft məhsullarının ixrac imkanları
Yüklə 0,62 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
59 Qeyri-neft məhsullarının ixrac imkanları Ölkə üzrə 2017-ci ildə 31 milyard 310,6 milyon manatlıq ümumi daxili məhsul (ÜDM) istehsal olunmuşdur. Bu dövrdə qeyri-neft sahələrində istehsal edilmiş ÜDM 1,7 faiz artmış, neft bölümündə isə 6,6 faiz azalmışdır. Qeyri-neft shələrində ÜDM-də xüsusi çəkisi isə 60,6 faizə çatmışdır. Əlavə dəyərin 42,1 faizi sənaye, 10,9 faizi ticarət, nəqliyyat vasitələrinin təmiri, 8,1 faizi tikinti, 7,2 faizi nəqliyyat və anbar təsərrüfatı, 5 faizi kənd və meşə təsərrüfatları, balıqçılıq, 2,7 faizi turistlərin yerləşdirilməsi və ictimai iaşə, 1,8 faizi informasiya və rabitə, 15 faizi digər sahələrin payına düşmüşdür. Məhsula və idxala xalis vergilər ÜDM-in 7,2 faizini təşkil etmişdir. Əhalinin hər nəfərinə düşəən ÜDM-in həcmi 3224,6 manata bərabər olmuşdur. 2017-ci ildə Azərbaycanda 18,6 milyard manatlıq sənaye məhsulları istehsal edilmişdir. Bu məhsulların 70,1 faizi mədənçıxarma, 24,6 faizi emal, 4,5 faizi elektrik enerjisi, qaz və buxar istehsalı, bölüşdürülməsi və təhcizatı, 0,8 faizi su təhcizatı, tullantıların təmizlənməsi və emalı sektorlarına aiddir. Mədənçıxarma sahələrində neft hasilatı 9, emtəəlik qaz hasilatı 2 faiz azalsa da, emal bölümündə bir çox mühüm məhsulların istehsalı üzrə kifayət qədər yüksək artım qeydə alınmışdır. Məsələn, həmin dövrdə ölkədə qida məhsullarının istehsalı 2,7, içki istehsalı 30,6, geyim istehsalı 57,1, ağacın emalı və ağacdan məmulatların istehsalı 22,4, tikinti materialları istehsalı 38,5, kompüter 60 və elektron məhsulları istehsalı 75,7, elektrik avadanlıqıarı istehsalı 84,2, maşın və avadanlıqların istehsalı 25,1, mebel istehsalı 28,7 faiz, eləcə də toxuculuq sənayesi məhsulları istehsalı 2,1, əczaçılıq məhsulları istehsalı 2,3 dəfə artmışdır. Ümumilikdə bu müddət ərzində sənayenin qeyri-neft sektorunda artım 4,4 faizə çatmışdır. Dövlət Statistika Komitəsinin hesabatına görə, həmin müddətdə ölkə üzrə əsas kapitala 7 milyard 138,6 milyon manat vəsait yönəldilmişdir. İstifadə olunmuş vəsaitin 78,6 faizi məhsul istehsalı, 16 faizi xidmət sahələri obyektlərinin, 5,4 faizi ümumi sahəsi 838,1 mil, kvadratmetr olan yaşam evlərinin tikintisinə sərf edilmişdir. Əsas kapitala yönəldilən vəsaitlərin 49 faizi daxili sərmayələr olmuşdur. Bütün bu vəsaitlər hesabına ölkədə bir çox mühüm sənaye və sosial obyektlərin tikilib istifadəyə verilmişdir. Onların sırasında Pirallahı rayonunda körpü, Yevlax şəhərində “Varvara” balığartırma müəssisəsi, Saatlıda “Sarıcalar” elektrik yarımstansiyası, Naxçıvan Muxtar Respublikasında 2136 şagirdlik 4 ümumitəhsil məktəb binası və 224 yerlik məktəbəqədər təhsil müəssisəsi kimi obyektlər var. Bu dövrdə nəqliyyat, informasiya və rabitə sahəsində də canlanma müşahidə olunmuşdur. Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına görə, ölkədə 109,1 milyon ton yük və 938,7 milyon nəfər sərnişin daşınmışdır. Əvvəlki ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə yük daşınması 2, sərnişin daşınması isə 2,4 faiz artmışdır. İnformasiya və 61 rabitə xidmətinə gəldikdə bu dövrdə həmin müəssisələr tərəfindən göstərilən xidmətlərin həcmi 828,4 milyon manatlıq olmuşdur ki, bunun da 72,1 faizindən əhali istifadə etmişdir. Bununla yanaşı informasiya və rabitə xidmətlərinin dəyən 3,7 faiz artmış, bu sahədə əldə edilmiş gəlirin 81,5 faizi qeyri-dövlət sahələrində yerinə yetirilən işlərdən ibarət olmuşdur. Dövlət Gömrük Komitəsinin məlumatlarına əsasən bu dövrdə xarici ticarət dövriyyəsinin həcmi 7 milyard 267 milyon ABŞ dolları təşkil etmişdir. Ticarət dövriyyəsinin 61,2 faizi ixrac, 38,8 faizi idxal məhsulları olmuşdur ki, bu da 1,6 milyard dollarından çox müsbət saldo deməkdir. Azərbaycanın xarici ticarətində digər mühüm fakt müqayisəli qiymətlərlə ixracın 4,1 faiz artması, idxalın 27,6 faiz azalmasıdır. Onu da qeyd edək ki, ölkənin ixracı əsasən qeyri-neft məhsullarının hesabına artmış və qeyri-neft məhsullarının ixracı keçən ilin eyni dövrünə nisbətən 19,8 faiz artaraq 556,6 milyon dollarlığa çatmışdır. Yüklə 0,62 Mb. Dostları ilə paylaş:
|