Министерство здравоохранения республики узбекистан ташкентская медицинская академия

Gospitalizasiyagacha bo’lgan davrda UASh taktikasi:
a)GOK tashxisi9klinik simptomatika,glikemiya va glyukozuriyaga test o’tkazish),osmolyarlik,qonning ivish darajasini ko’rsatkichlari,kaliy va natriy miqdori ekspress labaratoriyasi uchun venadan qon olish;
b)maxsuslashtirilgan jonlantirish bo’limigia zudlik bilan gospitalizatsiya qilish.
GOK davolash insulinning qisqa ta’sir qiluvchi preparatlarini 6-10 ED dan har 2 soatda qondagi glyukoxa miqdorini aniqlab turgan holda uzluksiz yuborishdab iborat.polglyukin va reopoliglyukin v/I;tromb hosil bo’lishini oldini olish uchun to’gridan –to’g’ri ta’sir qiluvchi antikoagulyantlar;yurakka ta’sir qiluvchi vositalar;6-10 l suyuqlik quyish zarur.
Bu asosan natriyning gipotonik eritmasi 0.45%.Shuning bilan birga organizamning kaliyga bo’lgan extiyoji ham to’ldirilishi kerak.
Laktoatsidemik koma
QD ning 1 va 2 tiplari og’rigan bemorlarning 10% da DKA qo’shilganda,GOK qo’shilganda 40-60 % bemorlarda rivojlanadi;fenformin bilan davolash asorati sifatida;buyral yetishmovchiligi bor bemorlarda;kardiogen,septic,gipovolemik shokda,bundan tashqari spontan moddalar almashinuvining buzilishi hisobiga rivojlanadi.
Laktoatsidemik koma biguanind qabul qilgan bemorlarda rivojlanadi.:fenformin,kam hollarda adebit. Metilbiguanidlar laktatsidemiyani chaqirmaydi degan hulosalar mavjud.
LAK sekin-asta rivojlanadi.Boshlang’ich davrda bemorlarni holsizlik,qusish,og’irlik hissi,mushaklarda og’riq va sudoroga:yurakda og’riq,keyinchalik ko’ngil aynash,harakat va ruhiy qo’zg’alishlar,vasvasa,tana haroratining pasayishi,degidratatsiya rivojlanadi.Arterial qon bosim pasayadi,yurak ritmi buziladi,anuriyaga o’tib ketuvchi oligouriya rivojlanadi.Nafas kaussmal tipida,aseton hidisiz.
Qonda glyukoza miqdori unchalik yuqori emas,biroz glyukozouriya.Siydikda aseton kuzatilmaydi.Rezerv ishqoriylikning pasayishi va qonning pH ining pasayishi 7.2.Giperketonemiya yo’q.Qondagi laktat miqdori yuqori(10 mg% va undan yuqori). Laktat/piruvat koefisient yuqori( normada 12:1) Azotemiya buyrak patologiyasi bor bemorlarda kuzatiladi.
Davolash.Asidoz bilan kurashish,sut kislotani orgaznimdan chiqarib yuborish,bemorni regidratatsiya qilsih.2-4 l natriy xloridning izotonik eitmasi,4% natriy bikarbonat,5% glyukoza ni 1:1:2 nisbatdagi aralashmasidan tashkil topgan ishqorli eritma yoki “Trisol” quyiladi.Unga 100 mg karboksilaza qo’shiladi.Har 3-4 soatda 6-10 ED odiy insulin yuborib turiladi.Sut kislotani neytrallash uchun 50-100 ml % metal ko’ki v/I tomchilab yuboriladi.Kislorod bilan nafas oldirish,yurak vositalari.Gemodializ.
Gospitalizasiyagacha bo’lgan davrda UASh taktikasi:
a)Giperlaktoasidemik koma diagnostikasi
b)Glikemiya va glyukozouriyani maxsus test bo’lakchalari bilan aniqlash,qonni pHi,KIM,sut kislotaning ekspress labaratoriyasi uchun venadan qon olish.
g)biguanidlarni taqiqlash,kislorod berish,qon bosimi past bo’lganda gidrokortizon (40-100 mg) va ixtisoslashtirilgan jonlantirish bo’limiga zudlik bilan gospitalizatsiya qilish.