109
yış və qanunauyğunluğu şifahi şəkildə tələbələrə çatdırmaq me-
todudur. Bu metod az vaxtda daha çox informasiya verməyə
imkan yaradır.
Müəllimin şərhi
üç növdə olur: nəql, izah, mühazirə. Nəql
müəyyən hadisəni canlı, obrazlı şəkildə danışmaqdır. İzah hər
hansı anlayışı, qaydanı dəlil və sübutlarla başa salmaqdır. Mü-
hazirə irihəcmli proqram materialını sistemli şəkildə çatdırmağa
xidmət edir.
Müəllimin şərhi öz xarakterinə görə məlumatverici və
problem şəklində olur. Məlumatverici şərh hazır informasiya
verməyi nəzərdə tutur. Problem şərh isə tələbələri düşündürmə-
yə xidmət edir: bu zaman müəllim mövzu üzrə müəyyən prob-
lemlər irəli sürür, ya özü, ya da tələbələrin iştirakı ilə onları həll
edir. Belə şərh tələbələri fəallaşdırır, təlimə maraq oyadır.
Bəzən müəllim məlumatverici şərhdən qabaq
problem
vəziyyət (
situasiya) yaradır. Məsələn, “Yayın qızmar çağında su
buza çevrilə bilərmi? Necə?”. Belə problem vəziyyət mövzuya
tələbat yaradır.
Şərhin səmərsi üçün müəyyən
şərtləri gözləmək lazımdır:
şərhin məzmunu (müəllimin danışığı) elmi və sistemli ol-
malı, tələbələrin anlama səviyyəsinə müvafiq gəlməlidir; fikir-
lər aydın və anlaşıqlı olmalı, sübut edilməlidir; nəzəri biliklər
həyatla əlaqələndirilməlidir; şərh zamanı tələbələrin fəallığı tə-
min edilməlidir (qeydlər aparmaq, diskussiya elementləri və s.).
Dostları ilə paylaş: 
