2.Фонд бозори статистикаси кўрсаткичлар тизимини изоҳланг? .Fond bozori statistikasi ko'rsatkichlari tizimi qimmatli
qog'ozlar bozori hajmi, muomalasi, daromadliligi va umumlashtiruvchi ko'rsatkichlardan tashkil topadi.
Bozor hajmini tavsiflovchi ko'rsatkichlarga quyidagilar qo‘-
shiladi:
1. Fond biijalari soni. Bu ko'rsatkich mamlakat bo'yicha hisoblanadi va aniq paytga bo'lgan biijalar sonini tavsiflaydi.
2. Listingga kiritilgan emitentlar soni. Bu ko'rsatkich har bir
biija bo'yicha hisoblanadi, chunki har bir biijaning emitentlami
listingga kiritish talabi har xil.
3. Chiqarilgan qimmatli qog'ozlar soni — jami va shu jumladan
qimmatli qog'ozlaming turlari bo'yicha.
4. Chiqarilgan qimmatli qog'ozlar qiymati. Bu ko'rsatkich qimmatli qog'ozlaming nominal qiymatini (RN) ularning soniga (N)
ko'paytirish bilan aniqlanadi.
5. Qimmatli qog'ozlaming turlari va emitentlar bo'yicha tarkibi.
6. Joylashtirilgan qimmatli qog'ozlar soni, qiymati va turli kesimlardagi tarkibi.
7. Qimmatli qog'ozlarni birlamchi sotishdan olingan mablag' -
bu ko'rsatkich investomi haqiqiy sotib olish bahosi va sotib olgan
qimmatli qog'ozlar qiymatini tavsiflaydi.
8. Qimmatli qog'ozlar bozoridagi taklif va talab hajmi, miqdori
va tarkibi.
9. Talabning taklif bilan qondirilishi ko'rsatkichi. Bu ko'rsatkich
taklifni (miqdor va qiymat) talabga bo'lish bilan aniqlanadi.
10. Qimmatli qog'ozlar bozori kapitallashuvi — bu muomalada
bo'lgan qimmatli qog'ozlar sonining ularning bozor qiymatiga
ko'paytmasi.
11. Tuzilgan birja bitimlari soni va sotilgan qimmatli qog'ozlar
miqdori (natural ko'rsatkichlarda, dona).
12. Qimmatli qog'ozlarni sotish bo'yicha aylanma — bu birja
bitimlarida ko'rsatilgan summalar yig'indisi.
13. Qimmatli qog'o zlar bozorining rivojlanish darajasi
ko'rsatkichi — birja aylanmasi hajmining yalpi ichki mahsulotga yoki
davlat budjeti daromadlariga nisbati bilan hisoblanadi.
Qimmatli qog'ozlar bozorining statistik tahlilida baholi qiymat
ko'rsatkichlari muhim o'rin tutadi. Ularga qimmatli qog'ozlarni nominal taklif, talab, bozor, o'rtacha, integrallashgan baholari kiradi.
Nominal baho, odatda, emitent tomonidan aniqlanadi. Masalan,
aksiya bo'yicha ustav fondining chiqarilgan aksiyalar soniga nisbati
bilan aniqlanadi, taklif qilinadigan baho sotuvchilar takliflarida
keltiriladi, talab bahosi esa, odatda, sotib olish arizalarida keltiriladi. Ko'rsatilgan talab va taklif baholarda hech qachon bitim tuzilmaydi, chunki ular mo'ljal vazifasini bajaradi.
