Моррининг сешанба дарслари

partish  qoʻyilganidan  u 
ukamdan kelgani bilinib turardi. 
“SALOM  VA  NIHOYAT  TOʻQSONINCHI  YILLARGA  QADAM 
QOʻYDIM!”,  deb  boshlanardi  xabar.  U  hafta  davomida  nimalar 
qilgani ha
qida yozib, bir juft latifa ham qoʻshib qoʻygandi. 
Xabar shunday yakunlangandi: 
Shu kunlarda jigʻildonim qaynab, ichim ketib yotibdi – megajin hayot. 
Keyinroq gaplasharmiz? Bemor Dumba 
Kulaverib, koʻzlarimdan yosh chiqib ketdi. 
Ushbu  kitob  gʻoyasi  asosan  Morriga  tegishli  edi.  U  kitobni  “soʻnggi 

---

Mich Elbom. Morrining seshanba darslari 
 
www.ziyouz.com
 kutubxonasi 
142
 
ilmiy ishimiz” deb atardi.  Eng yaxshi loyihalarda boʻlgani kabi bu ish 
ikkimizni  ancha  yaqinlashtirdi.  Morri  bir  necha  noshirlar  kitobga 
qiziqish bildirganini eshitib, juda quvongandi, biroq ularning hech biri 
bilan 
uchrashish  unga  nasib  etmadi.  Kitob  uchun  toʻlangan 
boʻnakning  Morrining  ulkan  tibbiy  xarajatlarini  qoplashda  foydasi 
tegganidan ikkalamiz ham mamnun edik. 
Aytgancha,  kitob  nomini  Morrining  kabinetida  oʻtirib,  bir  kundayoq 
oʻylab  topganmiz.  U  nom  tanlashni  yoqtirardi.  Morri  bir  nechta 
nomlarni  taklif  qildi.  Lekin  men  ““Morrining  seshanba  darslari”ga 
nima  deysiz?”  deb  soʻraganimda,  uning  yuziga  tabassum, 
yonoqlariga  qizillik  yugurganini  koʻrib,  shu  nomda  toʻxtalishimizni 
angladim. 
Morrining  vafotidan  soʻng  universitet  davridan  qolgan  kitob-
daftarlarim  joylangan  qutilarni  birma-
bir  koʻzdan  kechirdim.  Ular 
orasidan  Morrining  darslaridan  biri  uchun  yozgan  yakuniy  nazorat 
ishimni  topib  oldim.  Yozilganiga  ham  yigirma  yil  boʻlibdi. 
Muqovasining old tomonida mening 
Morri uchun qalam bilan qingʻir-
qiyshiq  yozilgan  mulohazalarim,  uning  ostida  esa  Morrining 
mulohazalari qoldirilgan edi. 
Meniki “Qadrli murabbiy…” deb boshlangan. 
Uniki esa “Qadrli oʻyinchi…” deb. 
Negadir  har  safar  shu  bitiklarni  oʻqiganimda,  uni  yanada  koʻproq 
sogʻinaman. 
Hayotingizda  hech  haqiqiy  ustozingiz  boʻlganmi?  Siz  hali  ishlov 
berilmagan  tosh  boʻlsangiz-da,  donolik  bilan  sayqallansa,  noyob 
olmosga  aylanishingizga  ishonchi  komil  boʻlgan  ustoz?  Agar 
omadingiz  kulib,  shunday  ustozni  uchratib  qolsangi
z,  vaqt  oʻtib, 
albatta,  uning  yoniga  qaytasiz.  Baʼzan,  shunchaki,  xayolingizda. 
Baʼzida esa shundoqqina u yotgan yotoq yoniga. 
Keksa  professorim  hayotining  soʻnggi  darslari  uning  uyida,  u 
mittigina hibiskus butasining pushti gullari toʻkilishini tomosha qilishi 

---

Mich Elbom. Morrining seshanba darslari 
 
www.ziyouz.com
 kutubxonasi 
143
 
mumkin boʻlgan kabinet derazasi yonida, haftada bir marta oʻtilardi. 
Sinf  seshanba  kunlari  yigʻilardi.  Hech  qanday  darslikdan 
foydalanilmasdi.  Fanimiz  “Hayot  mazmuni”  deb  atalardi.  Unda 
professor boshdan kechirgan hayotiy saboqlar oʻqitilardi. 
Saboqlar davom etadi.