Auditoriyanın motivləşdirilməsi. Tom Liç "
Uğurlu təqdimatları necə hazırlamaq, təşkil etmək və keçirmək" adlı kitabında auditoriyanı motivləşdirmənin 5 səviyyəsini ayırmışdır:
1. Diqqət. Əmin olun ki, auditoriya sizi dinləyir. Dinləyicilərin diqqətini özünüzə
cəlb edə bildiyinizi başa düşmək üçün hər bir dinləyiciyə ayrılıqda baxın (səmərəli
baxış əlaqəsi). Əgər siz cavab baxışı tutdunuzsa əmin ola bilərsiniz ki, o adam sizi
dinləyir. Sonra başqa səviyyəyə keçin.
2. Anlama. Sadə qaydanı yadda saxlayın: sizin nitqiniz əlçatan olmalıdır.
Auditoriya ilə ünsiyyət saxlamaq lazımdır ki, hər bir dinləyici sizi anlasın. Yadda
saxlayın ki, orta insan səkkizinci sinif səviyyəsindədir. Bu o deməkdir ki, orta
olaraq sizin çıxışınızın cümlələri 15-18 sözdən və hər bir söz 1-2 hecadan ibarət
olmalıdır. Bu formul açıq çıxış edənlərə də aiddir. Cümlələr kifayət qədər yığcam,
sözlər sadə olmalıdır. Belə yanaşma yeni səviyyəyə keçməyə imkan verir.
3. İnam. Auditoriya sizə inansa, dediklərinizə inanacaq. Ən başlıca faktor sizin
şəxsi xarakterinizdir.
4. Saxlama. Əgər çıxışınız "üçlər" qaydası üzrə gedirsə, dinləyicilər sizdən
eşitdiklərini yadda saxlayacaq. Dinləyicilərə əsas məqamları xatırlatmağı
unutmayın ki, onlar da yadda yaxşı saxlasınlar.
5. Fəaliyyət. Bu final səviyyəsidir. Siz auditoriyaya təklif etməlisiniz ki,
nitqinizdən sonra nələri etsinlər. Siz çıxışınızı elə keçirməlisiniz ki, bu çıxış sizi
dinləyənlərin sonrakı fəaliyyəti ilə əlaqədar olsun.
Auditoriya nə üçün qulaq asmır? Auditoriya bir neçə səbəbdən natiqi dinləmir.
Ronald Alder və Neyl Tauni dinləyicilərin çıxışa diqqətlə qulaq asmamasının aşağıdakı səbəblərini
göstərir:
1. Çıxış olduqca çox yüklənib. Orta hesabla insan çıxış edəni 20 dəqiqəyə qədər
diqqətlə dinləyə bilər. Bu zaman həddindən çox çıxış edən natiq olduqca maraqlı
və cəlbedici şeylərdən danışmalıdır ki, ona diqqətlə qulaq assınlar.