2.5. Beynəlxalq əmək bölgüsünün inkişaf amilləri və göstəriciləri
BƏB-in inkişaf amillərini və göstəricilərini xarakterizə etməmişdən əvvəl bir daha
xatırladaq ki, ölkələri BƏB-də iştiraka sövq edən əsas səbəb daim artan ictimai ehtiyaclar və bu
ehtiyacların ödənməsi üçün lazım olan resursların mövcud səviyyəsi arasında olan ziddiyyətdir.
Ölkənin BƏB-də iştirak etməsinə təkan verən səbəb bir olsa da, onun BƏB-də iştirakını müəyyən
edən amillər çoxsaylıdır. Bu amillərin təsnifi qısaca Cədvəl 3.2.-də göstərilmişdir.
BƏB-in inkişaf prosesi ortaya həmçinin onun ölçülməsi məsləsini çıxarır. BƏB-in
inkişafını xarakterizə edən göstəricilər hansılardır? Ölkənin beynəlxalq əmək bölgüsündə (BƏB)
iştirakını xarakterizə edən göstəricilərin təsnifatı Cədvəl 3.3.-də verilmişdir.
Ölkənin BƏB-də iştirakı barədə məlumat verən əsas göstəricilər kimi ixrac və idxal
kvotaları göstərilir ki, onların da hesablanması barədə əvvəlki mövzuda məlumat verilmişdir.
İxrac kvotası mühüm analitik əhəmiyyətə malikdir. Birincisi, o, milli istehsalın xarici
bazarlarda əmtəə satışının həcmindən asılılığını göstərir. İkincisi, bu göstərici ölkənin dünya
bazarında satış məqsədilə müəyyən həcmdə əmtəə istehsalı üçün malik olduğu imkanları əks
etdirir.
Cədvəl 3.2.
Dostları ilə paylaş: |