Mübariz yusifov linqviSTİk tipologiYA



Yüklə 1,16 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə55/149
tarix28.09.2022
ölçüsü1,16 Mb.
#64269
növüDərs
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   149
Linqvistik tipologiya

Linqvistik tipologiya
75
yən edilir. Onun fikricə, nitqdə kollektiv heç nə yoxdur, nitq fər-
di və anidir. Dil xəzinədir ki, nitq təcrübəsi ilə ictimai kollektivə 
köçürülür. (Halbuki nitq dilin canlama formasıdır.) Sosioloji dil-
çiliyin digər nümayəndələri Antuan Meye, Kean Vandries, Şarl 
Balli, Albert Seşe (fransız dilçiləri) olmuşlar. 
Strukturalizm və onun funksional, qlossematika və des-
kreptiv dilçilik məktəbləri
Bu məktəblər, Ferdinand de Sösürün təlimidə göstərilən di-
lin sistem olması konsepsiyasının əsasında yaranmışdır. Struktu-
ralizm cərəyanı əsasında üç dilçilik məktəbi yaranmışdır:
1) Praqa funksional dilçilik məktəbi
2) Danimarka qlossematikası
3) Amerika deskreptiv dilçilik məktəbi
Praqa funksional dilçilik məkətəbi məktəbi Çexiyada yara-
dılmışdır. Məktəbin yaradıcısı ingilis dilçisi Vilem Mateziusdur. 
1926-cı ildə təşkil etdiyi “Praqa dilçilik dərnəyi” məktəbin ba-
zası olmuşdur. Məktəbin nümayəndələri bunlardır: V.Skaliçka, 
F.Travniçek, B.Havranek, rus dilçilərindən N.Trubetskoy (1890-
1938), S.Kariyevski (1884-1955) və R.Yakobson, V.Mateziusun 
şagirdiləri İ.Vaxek, B.Trınka.
Onlar dil proseslərini struktur dilçilik metodları əsasında 
təhlil edirdilər. 
1929-cu ildə çap olunmuş “Praqa dilçilk məktəbinin” tezis-
ləri əsaında dilin sistem məslələsi, dilçilik coğrafiyası, slavyan 
leksikoqrafiyasının metodu problemləri araşdırılırdı. 
Danimarka qlossematikası məktəbinin əsas nümayəndələri 
Biqo Brondal və Lui Yelmslevdir. Qlosse yunanca dil, sema işarə 
deməkdir. Onlar dilçilikdə diaxronik aspekti qəbul etmirlər. Bütün 
dillər üçün dilçilik nəzəriyyəsinin yradılmasında konkret dil mate-
rialını nəzərə almırlar. Əsas tədqiqat əsərləri bunlardır: V. Brondal 



Yüklə 1,16 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   149




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin