mənfi və
müsbət ehtiraslara bölünür.
1 İnsanın qumara, spirtli içkilərə, narkomaniyaya olan ehtirası
mənfi; elmə, incəsənətə, zəhmətə və s. olan ehtirası isə müsbət
ehtirasdır.
Stres (ingiliscə stress- təzyiq, gənginlik deməkdir)- insanın
gözlənilməz gərgin şəraitlə rastlaşarkən keçirdiyi emosional
halətdir. Mürəkkəb şəraitdə müstəqil qərar qəbul etmək təhlükəli
vəziyyətdən çıxmağa çalışmaq insanın rastlaşdığı haldır. Belə
emosional halətlər müasir elmi-texniki tərəqqi şəraitində tez-tez
müşahidə olunur.
Stress terminini 1936-cı ildə məşhur Kanada fizioloqu Q.
Selye təklif etmişdir. O əvvəlcə fizioloji termin kimi işlənmiş,
sonra isə insanın davranışını psixoloji səviyyədə təsir etmək üçün
tətbiq olunmağa başlanılmışdır. Hal-hazırda fizioloji streslə
(ürək-damar, tənəffüs sistemində olan dəyişiklik, qanda
biokimyəvi dəyişiklik) yanaşı psixoloji stress də vardır.
Psixoloji stress öz növbəsində
emosional və informasiya streslərə bölünür. İnformasiya yükü həddən çox olduqda
informasiya stresi əmələ gəlir. Emosional stress isə təhlükəli,
qorxulu, yaxud dərin inciklik şəraitində təzahür edir. Bu halda
psixi proseslərin emosional halətin cərəyanında, fəaliyyətin
motivasiya sahəsində dəyişiklik baş verir. Nəticədə insanın
hərəkətlərində, nitqində pozğunluq özünü biruzə verə bilir.
Frustrasiya- (latın sözü olub, aldanma, əhval pozğunluğu)-
insanın öz məqsədinə çatmasına maneəçilik törədən real və ya
xəyali maneələrlə rastlaşdığı zaman düşdüyü psixi vəziyyətdir.
Bə'zən insan elə maneələrlə rastlaşır ki, bu maneələr onun arzu
və istəklərini ürəyində qoyur, yaranan mənfi emosional halət
onun şüur və fəaliyyətini pozur. Frustrasiya o zaman meydana
çıxır ki, insanın təmin olunmamaq səviyyəsi
