Mühazirə mətnləri. Tərtib edən: b/m S. S. Haxıyev


Transendent genişlənmə vasitəsilə qurulan çoxhədli



Yüklə 1,38 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə16/49
tarix02.01.2022
ölçüsü1,38 Mb.
#39728
növüMühazirə
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   49
Cəbr-2 MUHAZİRELER HAXİYEV S.S.

3. Transendent genişlənmə vasitəsilə qurulan çoxhədli. 

Çoxhədlilər üzərində əməllər. 


 

K

 transendent genişlənməsi üzərində aşağıdakı kimi əməllər təyin edək: 



1. f (u) = 

,  g (u) = 

 

    (f(u) = g (u))  (



=

2. f (u) + g (u) = (



) + (

)u + ...+ (

+

)

 



3.   (u) = 

,  


 (u) = 

 olarsa,  

(u) 

 (u) = 


,  

burada 


(s = 1,...n + m) 



Teorem.k

 transendent genişlənməsi üzərində qurulmuş 

 cəbri kommutativ halqadır, 

K tamlıq oblastıdırsa k

 da tamlıq oblastıdır.  

Doğrudan da, k

 üzərində yuxarıdakı qayda ilə qurulmuş toplama və vurma əməlləri K-nın özündəki 

əməllərin davamı kimi halqaya aid bütün xassələri ödəyir. Bundan əlavə, əgər  (u) 

 (u) = 0 və  

(u) 


 (u) 

 olarsa, həm 

-in, həm də  

əmsallarından heç olmasa biri sıfırdan fərqli 

olmalıdır, bu halda yuxarıda göstərilən   əmsallarından heç olmasa biri sıfırdan fərqli olardı.  

Tərif. K kommutativ vahidli halqa, x isə K-nın elementləri üzrə dəyişən olduqda K

 transendent 

genişlənməsinin hər bir elementinə x dəyiçənli çoxhədli deyilir.  

Qeyd  edək  ki,  bu  tərifi  verərkən  nəzərə  alınmışdır  ki,  x  dəyiçəni,  ümumiyyətlə  özünü  K  üzərində 

transendent element, K

 isə transendent genişlənmə kimi aparır. Bu fakt K

 izomorfizmindən 

alınır.  

Yuxarıdakı tərifdən görünür ki, hər bir f(x) çoxhədlisi 

f (x) = 


 + 

              (1) 

 

şəklində yazılır. Burada 



 olarsa n ədədinə çoxhədlinin dərəcəsi

 baş həddi, 

-ə sərbəst 

həddi  deyilir. 

 = 1 olduqda f (x)-ə normal çoxhədli deyilir. Qeyd edək ki, çoxhədlilər üzərində 

toplama, skalyara vurma və hasil əməlləri transendent genişlənmənin elementləri üçün olduğu kimidir.  




Yüklə 1,38 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   49




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin