Mühazirə mətnləri Tərtibçilər: Məcid İsmixanov, Rəfiqə Bəxtiyarova

pedaqoji texnika
təşkil edir. Pedaqoji texnika müəllimin davranışının zahiri forması olub, bir sıra baca-
rıqlarda ifadə olunur: müəllimin zahiri görünüşü, özünü idarə etməsi, emosional və-
ziyyəti, nitq texnikası və s.
Müəllimin zahiri görkəmi
estetik və pedaqoji tələblərə cavab verməlidir: onun
geyimi, saçı səliqəli, qadın müəllimlərin istifadə etdikləri bəzək əşyaları və kosmetik
vasitələr müəyyən hədd çərçivəsində olmalıdır. Müəllimin zahiri görkəminin estetik
təsiri onun sifət ifadəsində, yerişində, oturuşu və duruşunda, baxışında, jestlərində
yəni davranışın hər bir xırdalığında öz əksini tapmalıdır. Davranışın bu xırda detalları
tələbələrdə müəllimin sakit, təmkinli, mehriban, inamlı bir şəxsiyyət olması haqda tə-
45

---

səvvür yaratmalıdır. Müəllimin stola yayılmış oturuşu, yerə dikilmiş başı, süst qolları,
laqeyd baxışları onun daxilən zəifliyini, özünə inamsızlığını göstərir.
Müəllimin mimikası, jestləri
danışığın məzmununa uyğun olmalı, informasiya-
nın emosional təsirini artırmağa xidmət etməlidir: xoş bir məsələdən danışanda müəl-
limin sifəti də xoş ifadə almalı, gözləri “gülməli”, səsi mülayim olmalıdır. Ciddi bir
məsələdən gülümsəyərək danışmaq olmaz. 
Pedaqoji texnika 
müəllimin öz emosiyalarını, əhvalını idarə etmək bacarığında
da ifadə olunur. Müəllim şən və nikbin olmalı, yeri gəldikcə zarafat etməyi bacarmalı,
yumor hissinə malik olmalıdır. Müxtəlif vəziyyətlərdə (məşğələdə, ünsiyyət pro-
sesində, sevinc və kədərli hallarda, əsəbi vəziyyətdə) müəllimin öz emosional halını
idarə etməsi vacib şərtdir. Buna görə də müəllim daim özünə nəzarət etməli, özünü
ələ almağa çalışmalıdır.
Pedaqoji ustalığın nəzərdən keçirilən ünsürləri bir-birilə qarşılıqlı vəhdət təşkil
edir. Belə ustalığa nail olmaq üçün müəllim öz fəaliyyətini humanist istiqamətdə qur-
malı, pedaqoji peşə biliklərinə və qabiliyyətlərinə, pedaqoji texnikaya yiyələnməlidir.
Pedaqoji ustalıq hazır verilmir; müəllim öz üzərində müntəzəm, sistemli və məq-
sədyönlü şəkildə işləməklə ona yiyələnə bilər. A.S.Makarenkonun təbirincə desək,
həkimlərə, musiqiçilərə müvafiq peşə bacarıqları, ustalıq öyrədildiyi kimi, gələcək
müəllimlərə də pedaqoji ustalığı öyrətmək – xüsusi kurs keçmək lazımdır.