Mühazirə MÖvzu 1 sağlam həyat təRZĠNĠnformalaġmasi, XƏSTƏLĠKLƏRĠn profġlaktġkasi mövzu 2

 
Ġsitqac 
 
İsitqac (quru isti) :saya ǝzǝlǝlərin reflektor boşalmasını tǝmin edir. Bunun nǝticǝsindǝ daxili 
orqanların qanla tǝchizatı güclǝnǝrǝk ağrıkǝsici vǝ sorucu tǝsir göstǝrir. Göstǝriş:böyrək sancılarında, 
daxili orqanların xroniki xǝstǝliklǝrindǝ (xroniki qastrit, kolit), hipertonik kriz. Əks göstǝriş:Qarın boşluğu 
orqanlarının kǝskin xǝstǝliklǝri (kǝskin appendisit, xolesistit vǝ s. ), zǝdǝlǝnmǝnin I sutkası, dǝrinin 
tamlığının pozulması, qanaxmalar, bǝdxassǝli yeni törǝmǝlǝr. Elektrik vǝ rezin isitqacları olur. Rezin 
isitqac 2/3 hissəsinǝ qǝdǝr su ilǝ doldurulur, havası çıxarılır, ağzı bağlanır. İsitqacı xǝstǝyǝ vermǝmişdǝn 
ǝvvǝl dǝsmala bükürlǝr. 5 dǝqiqǝdǝn sonra isitqac qoyulan nahiyǝ yoxlanılır. Dǝrinin çox qızarmasına yol 
vermǝk olmaz.
Buz qovuğu:soyucu yerli tətbiq etmək üçün istifadə edilıir. Buz qovuqlarının təsiri altında dəri və 
daha dərində yerləşmiş üzvlərin damarlarında spazm baş verərək, həmin nahiyələrə qan axını və dəridəki 
periferik sinir uclarının həssaslığı azalır. Yüksək qızdırma, daxili qanaxmalar və qarın boşluğu üzvlərinin 

---

Fənn: Tibb bacısının iĢi 
 
ġöbə: “Mamalıq iĢi” 
2 nömrəli Bakı Baza Tibb Kolleci 
 59 
kəskin cərrahi xəstəlikləri və əzilmələr (ilk 3 gün) zamanı istifadə edilir. Buz qovuğunu bədən səthinə 
dəsmala büküb qoymaq lazımdır.
Zəlilər: Zəlilər şirin sularda yaşayan 8-10 sm uzunluqda, qaramtıl-yaşıl hermofrodit qurdlardır. 
Zəlinin başında sormac vardır. Sormacın içində çənə və dişlərlə birlikdə ağız yerləşir. Zəli dişlərini insan 
dərisinə batıraraq qan sorur. Bu zaman onun ağız suyunda olan müxtəlif maddələr qana keçir və müalicəvi 
təsir göstərir. Qədim vaxtlardan başlayaraq insanlar zəlinin köməyi ilə müxtəlif xəstəlikləri müalicə 
edirdilər. Müasir vaxtlarda da bu müalicə üsulundan uğurla istifadə olunur.
Zəlinin köməyi ilə müxtəlif xəstəlikləri (ürək-damar, uroloji, ginekoloji, dəri, mədə-bağırsaq sistemi 
və s. ) müalicə etmək mümkündür.