Mühazirə MÖvzu 1 sağlam həyat təRZĠNĠnformalaġmasi, XƏSTƏLĠKLƏRĠn profġlaktġkasi mövzu 2

Xardal.
 
Xardalın müalicǝvi effekti onda olan efir yağları ılə əlaqədardır vǝ bu 40-45° C temperaturda tǝsir 
edir. Efir yağı dǝriyǝ qıcıqlandırıcı tǝsir göstǝrǝrǝk damarları genǝldir vǝ hǝmin nahiyǝyǝ qanın gǝlmǝsini 
tǝmin edir. Bundan ǝlavǝ, xardalın ağrıkǝsici vǝ yayındırıcı tǝsiri vardır. Göstǝriş:yuxarı tǝnǝffüs 
yollarının iltihabı proseslǝri (bronxit, pnevmoniya), hipertoniya xəstəliyi, ürək nahiyəsində ağrı, miozit və 
nevralgiyalar. Əks göstǝriş:dǝri xǝstǝliklǝri, qızdırma, ağ ciyǝr qanaxması, dǝrinin xardala yüksək 
həssaslığı, bǝdxassǝli yeni törǝmǝlǝr. Xardal yaxması quru və qaranlıq yerdə saxlanmalıdır. Xardal 
yaxmasını bədənin hər tərəfinə qoymaq olar. ĠĢin gediĢi: 
1) Xardalın keyfiyyǝti yoxlanılır; 
2) Böyrǝyǝoxşar qaba 40-450 S olan su tökülür; 
3) Xəstə ona rahat vǝziyyǝtdǝ uzadılır; 
4) Xardal növbǝ ilǝ isti suya salınır vǝ lazımi nahiyǝyǝ qoyulur; 
5) Xǝstǝnin üstü örtülür vǝ o, bir neçǝ dǝqiqǝdǝn sonra istilik vǝ yüngülvari yanğı hiss edir; 
6) 5-15 dǝqiqǝdǝn sonra xardal çıxardılır (dǝri qızarmalıdır) ; 
7) Dǝri isti suda isladılmış salfetka ilǝ silinir.

---

Fənn: Tibb bacısının iĢi 
 
ġöbə: “Mamalıq iĢi” 
2 nömrəli Bakı Baza Tibb Kolleci 
 58 
Xardal yaxmasının hazırlanması:1 x/q xardal+1 x/q un qarışdırıb horra şəklində olana qədər isti su 
əlavə olunur. 30 dəqiqə saxlayırlar. Sonra bu sıyığı ikiqat tənzif və ya parçaya nazik yaxır, üstündən tənzif 
salıb xəstənin bədəninə qoyurlar.
KRVİ və hipertoniya xəstəliyində ayağa xardal vannası təyin edilir. Suyun temperaturu 500S 
olmalıdır. 1 vedrə suya 50 q xardal tökülür. 20-30 dəqiqə ayaq suda saxlanılır.
Xardal sarımaları:1 x/q quru xardal 0,5 l suda əridilib iri əsgini onda isladır, möhkəm sıxır və 
bədənə sarıyırlar.