MüLKİ aviASİyada “İnsan amiLİ” problemi

CRM-in tarixinin əsas mərhələləri

1940-cı illər - US AIRFORCE (ABŞ Hərbi Aviasiyası);

1970-cı illər - HUMAN PERFORMANCE AND LIMITATIONS (Qabiliyyətlər və məhdudiyyətlər);

1980-ci illər - PILOT JUDGMENT (Təyyarəçinin məntiqi);

ADM – AİRMAN DECISSION MAKING (Qərar qəbulu);

1980-ci illər - COCKPIT RESOURCE MANAGEMENT

(Heyətin Kabinəsinin Resurs­la­rının İdarə olun­ması);

1990-cı illər - CREW RESOURCE MANAGEMENT

(Heyətin Resurs­la­rının İdarə olun­ması);

ADVANCED QUALIFICATION PROGRAM

(Heyətin İnteqral Sertifikatlaşdırma Sistemi)

2000-ci illər - RISK MANAGEMENT (Riskin idarə edilməsi);

THREAT MANAGEMENT (Təhlükəli şəraitin yaranmasının xəbərdar edilməsi);

COMPANY RESOURCE MANAGEMENT (Aviamüəssisənin resursl­arı­nın idarə edilməsi).

Aviamüəssisədə CRM-ə olan müasir tələblər aşa­ğıdakı kimi izah edilə bilər:

• 
  Hər bir aviamüəssisə­də CRM sistemi özünəməxsusluğu ilə seçilir və istis­mar şəra­i­ti­ni, ənənəni və peşəkar mədəniyyəti nəzərə alaraq öyrənilir.
  
• 
  CRM-in bir aviamüəs­­sisədən digər avia­müəssisəyə mexaniki olaraq keçirilməsi effektiv deyil.
  
• 
  CRM-in düzgün tətbiqi bütün aviamüəssisədə onun heyət üçün yaratdığı müsbət şərait üzrə olan sistem dəyişiklikləridir.
  

İlk növbədə, CRM uçuş heyəti üçün peşəkar hazırlıq baxımından davranışın sabit vərdişlərinin inkişafına yönəlmişdir. CRM-in nəzəri bilikləri əhəmiyyətlidir, lakin onun əsas öyrənilməsi üsulu təcrübədir. CRM effektiv təcrübi şəraitlərindən biri kimi real uçuş şəraitində müxtəlif uçuş heyəti üzvlərinin birgə məşqlərinin zəruriliyini təmin edir. Uçuşun təhlükəsizliyini təmin etmək üçün təkcə texniki biliklər kifayət etmir və CRM peşəkar hazırlıq prosesinin heç bir növünü əvəz etmir. CRM-in digər peşəkar hazırlıq prosesinə olan inteqrasiyası daha yüksək effekt verir.

CRM – fasiləsiz, kompleks halda aparılan tədbirlərdir. Bu da öz növbəsində qar­şı­lıqlı əlaqə sisteminin təminatında, inkişafında və təkmilləşməsində mühüm rol oynayır.