Yoluxucu xəstəliklər müəyyən patogen mikroblar tərəfindən törədilir. Onların
əsas nümayəndələri – bakteriyalar, viruslar, riketsiyalar və göbələklərdir.
Bakteriyalar
–
sadə
bölünmə
yolu
ilə
çoxalan
birhüceyrəli
mikroorqanizmlərdir və süni qidalı şəraitdə tez inkişaf edirlər. Xəstəliktörədici
bakteriyalar taun, vəba, sibir xorası, tulyaremiya, qarın yatalağı
və başqa yoluxucu
xəstəliklər törədə bilirlər.
Viruslar – bakteriyalardan fərqli olaraq canlı orqanizmlərdən ayrı çoxala
bilmirlər, onları adi qidalı mühitdə yetişdirmək olmur.
Viruslar hüceyrədaxili
parazitlərdir, qrip, qızılca, təbii çiçək və quduzluq kimi xəstəliklərin törədiciləridir.
Riketsiyalar – viruslar kimi canlı hüceyrələrdə yaşayırlar. Bunlara epidemik
səpgili yatalaq xəstəliyinin və marsel qızdırmasının törədicilərini göstərmək olar.
Göbələklər müxtəlif qidalı şəraitdə yaşayırlar və bir neçə yolla çoxala bilirlər
(bölünmə, tumurcuqlanma, sporəmələgətirmə). Göbələklər
insanlarda aktinomikoz
(dəri xəstəlikləri) xəstəliklərini törədirlər. Heyvan və bitki aləmində də müxtəlif
göbələk xəstəliklərinə rast gəlmək olur.
Bakterial toksinlər və onların xassələri.
Patogen mikroblar iki növ toksin buraxırlar; endotoksinlər və ekzotoksinlər.
Endotoksinlər bütün
patogen mikroblarda var, onlar mikrobların ölümündən
və dağılmasından sonra azad olurlar.
Dostları ilə paylaş: