Murakkab efirlar va yog`lar


Hosil bo‘lgan reaksiya mahsuloti efirning ikkinchi molekulasi bilan reaksiyaga kirishadi, natijada ikki molekula spirt bilan natriy asetosirka efir ajralib chiqadi



Yüklə 2,01 Mb.
səhifə4/15
tarix28.11.2023
ölçüsü2,01 Mb.
#169436
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15
10-mavzu Оксикислоталар.

Hosil bo‘lgan reaksiya mahsuloti efirning ikkinchi molekulasi bilan reaksiyaga kirishadi, natijada ikki molekula spirt bilan natriy asetosirka efir ajralib chiqadi:

  • Hosil bo‘lgan reaksiya mahsuloti efirning ikkinchi molekulasi bilan reaksiyaga kirishadi, natijada ikki molekula spirt bilan natriy asetosirka efir ajralib chiqadi:
  • So‘ngra kislota ta’sir ettirilganda oksikroton kislota efiri (I) hosil bo‘ladi, bu efir esa tezda asetosirka efirga (II) aylanadi:

Asetosirka efir diketenga spirt ta’sir ettirib ham olinadi:

  • Asetosirka efir diketenga spirt ta’sir ettirib ham olinadi:
  • Asetosirka efirni yuqorida ko‘rib o‘tilganidek, ikki xil ko‘rinishda ifodalash mumkin. Birinchi formulaga ko‘ra asetosirka efir bir vaqtning o‘zida ham efir, ham to‘yinmagan spirtdir: ikkinchi formulaga ko‘ra esa ham efir, ham ketondir. Juda ko‘p tekshirishlar natijasida ma’lum bo‘ladiki, asetosirka efir bir-biriga o‘tib turadigan izomer (I va II) lar ekan. Bunday hodisa tautomeriya deyiladi.
  • Bir-biriga o‘tib turadigan bunday moddalar esa tautomerlar deyiladi.
  • Keton gruppali moddalar bilan enollar o‘zaro tautomer bo‘lsa, bunday tautomeriya keto-enol tautomeriya deb ataladi.

Bu tautomeriyaga asetosirka efirning izomer shakllari misol bo‘la oladi.

  • Bu tautomeriyaga asetosirka efirning izomer shakllari misol bo‘la oladi.
  • Ayrim tautomer moddalar, masalan, asetosirka efirning ikkala izomeri ham toza holda ajratib olingan va mavjuddir. Asetosirka efir ikki tautomer shaklda uchragani uchun keton hamda enollarga xos bo‘lgan kimyoviy reaksiyalarga kirishadi. Masalan: u boshqa ketonlar kabi natriy bisulfitni va sianid kislotani biriktirib oladi, gidroksilamin, gidrazin bilan oson reaksiyaga kirishadi.
  • Vodorod ta’sirida asetosirka efir molekulasidagi karbonil gruppa qaytarilib β-oksimoy kislotaning etil efiri hosil bo‘ladi:
  • CH3–CO–CH2–COOC2H5+H2 =CH3–CHOH-CH2–COOC2H5

Yüklə 2,01 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin