Mustaqil 0 ‘zbekistonimizda bugungi kunda olib borilayot-gan izchil islohotlar xalqimizning hayot farovonligini ta’min-lashga xizmat qilmoqda

9.4-rasm. Zamonaviy gazon kesish texnika vositalarida ishlash.

Azotning me’yori 100 kv.m. ga 300 gr. Masalan, ammiakli sclitra (azot miqdori 34,6%) dan foydalansak, 100 kv.m ga 1 kg o‘g‘it sepiladi. Fosforli o‘g‘itlar 3 marta beriladi: birinchisi crta

101

bahorda azot bilan birga, ikkinchi si mavsum o‘rtasida va uchinchisi kaliyli o‘g‘it bilan sentabming o‘rtalarida beriladi. Kaliyli o‘g‘itlar ham 2-3 marta berilishi kerak. Birinchisi erta bahorda azot va fosfor bilan birga, oxirgisi sentabr o‘rtalarida fosfor bilan birga beriladi. Shxmi esda tutish kerakki, kaliy past haroratga chidamlilikni oshiradi va yaxshi qishlashga yordam beradi. Kompleks o‘g‘itlardan foydalanish ham yaxshi samara beradi (ammofoska, nitroammofoska, azofoska va h.k).

Zamonaviy mineral o‘g‘itlaming gazon uchun maxsus ishlab chiqilgan turlari mavjud. Shulardan KEMIR tarkibida mikro va makro elementlar mavjud. 100 kv.m. ga 5 kg sepiladi. Bundan tashqari, Gollandiya va Germaniyada ishlab chiqariladi-gan o‘g‘itlar ham mavjud. Ularga molibdenovo kisliy ammoniy, bor kislotasi, rux va mis sulfatlar bilan ishlov beriladi.

Tuproqning kislotaliligi rN 4,5 va undan yuqori bo‘lsa, ohak bilan bilan ishlov berish kerak. Buning uchun 100 kv.m. ga 20-30 kg maydalangan ohak solinadi. Ohak kech kuzda yoki erta bahorda solinadi.

Sport gazonlari o‘t ustida o‘tkaziladigan musobaqalar uchun moijallangan maydonlarda barpo etiladi. Bunda sport turi va maydondan foydalanish davomiyligiga qarab o‘simliklarning botanik tarkibi aniqlab olinadi. Sport gazonlari zich ekilishi, past qilib kesilishi, elastikligi hamda tepkilanish va bo‘linishga chidamliligi bilan ajralib turadi. 0 ‘yingohdagi o‘tloq ishtirok-chilaming erkin harakatlanishi, koptokning yetarlicha sakrashi va maydonda harakatlanishini ta’minlashi lozim (ob-havo sharoitlari bundan mustasno). Sport inshootlarini loyihalashti-rishda namlik sig‘imi va drenaj tizimiga e’tibor qaratish lozim. Sport gazonlari o‘yingohlardan tashqari o‘yin va sport maydon-larida, oromgoh va maktablar, sportning har xil turlari: golf, futbol, o‘t ustida xokkey, katta tennis bilan shug‘ullanish uchun yaratilgan dam olish uylarida barpo etiladi.

Faol foydalanishga va tepkilanishga chidamli gazon barpo etish uchun o‘tlaming maxsus turlari tanlanadi. Sport gazonlari

102

uchun asosiy o‘t turi sifatida qizil va trostnikovaya ovsyanila, o'tloq qo‘ng‘irboshi, yaylov raygrassimosi ishlatiladi. 0 ‘yingoh-ning foydalanilishiga qarab gazonni hafiasiga 1 yoki 2 maria kcsish mumkin. Sport gazonlarini doimiy parvarishlab turish intcnsiv va uzoq muddatli bosimga chidamlilikni ta’minlaydi.

Mavritan gazonlari butun yoz davomida chiroyli gullab luruvchi rang-barang maydonlardir. Ular shoxlari yirik, ko‘p yillik o‘tlardan va bir yillik gullardan tashkil topadi. Mavritan gazonlarining asosiy fonini past bo‘yli (yaylov raygrassi, ovsyanita, oddiy va oq polevita, o‘tloq qo‘ng‘irboshi) o‘tlar tashkil etadi. Ingliz mutaxassislari tavsiyasiga ko‘ra, o‘tlar uralashmasida ovsyanita va polevita bo‘lishi shart.

Aralashma tarkibida, odatda, 10-15 turdagi chiroyli gullovchi bir yillik o‘simliklar boiadi. Bular past bo‘yli tur va shakllardan: smolevka, qizil va havorang len, vasilka, klarkiya, bir yillik delfinium, Xitoy chinniguli, eshsholtiya, gipsofila, iberis, nigella, bir yillik kalendula, linariya, o'tloq klevyeri, nczabudka, o‘tloq moychechagi va h.k. Ba’zan chiroyli gullovchi past bo‘yli ko‘p yilliklar ham ishlatilishi mumkin.