33-cü f sil. Cahiliyy dövrünün
mü rikl rinin q birl rini açmaq
h min yerl ri namazgah
etm k olarm ?
–
:
-
:
»
«
.
]
:
[
271. Ai
r vay t edir ki, Ummu H bib v Ummu S
H
istanda gör-
dükl ri v iç risind r sml r olan kils haqq nda x
r vermi r. Onlar (bu
haqda) Pey mb
x
r vermi v o da bel demi dir: “Onlar iç ril rind n
lisaleh bir adam öldükd onun q bri üstünd m
d tikir v (divarlar nda)
min r sml ri ç kirl r. Qiyam t günü onlar Allah yan nda yarad lm lar n n
pisi olacaqlar.” ( l-Buxari, 427)
-
:
:
»
«
.
:
:
:
]
:
[
272.
s r vay t edir ki, Pey mb r M din
g ldikd
rin üst t find ,
Amr ibn Auf o ullar ya ad m
ll
qonaq qald . Pey mb r on dörd
gün onlar n aras nda qald qdan sonra N ccar o ullar n yan na (adam) gön-
rdi. Onlar q nclar bell rin ba lay b onun yan na g ldil r. Pey mb r
sinin üstünd , bu B kr onun t rkind v N ccar o ullar ndan da bir
st onun traf nda (oldu u halda yola ç xmas ) h d gözümün qaba nda-
r. N hay t, Pey mb r
bu yyubun evinin h
tind (d
sini) yer
çökdürdü. Pey mb r namaz vaxt yeti dikd harada olurdusa orada, h tta,
qoyun a
nda bel , namaz q lma xo lay rd . (Sonra) o, m scid tikm yi mr
etdi, N ccar o ullar ndan olan d st nin arxas nca (adam) gönd rdi v dedi:
“Ey N ccar o ullar , bu divar
n
1
qiym tini m
deyin!” Onlar dedil r:
“Yox! Allaha and olsun ki, biz onun
zini ancaq Allahdan ist yirik.”
s dedi: “Siz söyl diyim o yerd mü rikl rin q birl ri, xarabal qlar
xurma a aclar var idi. Pey mb rin
mri il q birl r aç ld v xarabal q-
lar hamarland . Xurma a aclar is k sib (tikil
k) m scidin qibl t find
1
Burada söhb t o divar n yerl diyi torpaq sah sind n gedir.
hih l-Buxari
Namaz kitab .
104
yanbayan (dik) qoydular. Sonra m scidin (qap
n) yan divarlar da dan
hördül r v eir dey -dey da da ma a ba lad lar. Pey mb r d onlarla
rab r (da da
rd ) v deyirdi:
Allah m, sl cr, axir tin cridi,
nsar v mühacir , göst r m rh
tini!”
l-Buxari, 428)
34-cü f sil. D
rin
saxlan ld yerd namaz q lmaq
–
:
-
:
.
]
:
[
273. bn Öm r
üzünü öz d
sin
1
t f tutub namaz q lar v dey rdi: “M n
Pey mb rin bel etdiyini görmü m.” ( l-Buxari, 430)
35-ci f sil. Soban n, odun v
(mü rikl rin) ibad t etdiyi
eyl rin qar
nda, lakin Allah
üçün namaz q lanlar haqq nda
–
:
-
:
:
»
«
.
]
:
[
274.
s ibn Malik r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Namaz snas nda
(c
nn min) odu göst rildi.” ( l-Buxari, 431)
36-c f sil.
birl rin aras nda namaz
lma n qada an olunmas
–
:
-
:
»
«.
]
:
[
275. bn Öm r
r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Namazlar
n bir qis-
mini öz evl rinizd q n, onlar q birl
çevirm yin.” ( l-Buxari, 432)
37-ci f sil
–
-
:
:
»
«
.
.
]
:
[
1
Burada ibn Öm rin
öz d
sind n sütr kimi istifad etm si q sd edilir.
105
276. Ai v Abdullah ibn Abbas
r vay t edirl r ki, Pey mb r ölümünd n
qabaq örtüyünü üzün atma a ba lam
. (Ür yi) s ld qda is onu üzünd n
götürürdü. Bel oldu u halda (Pey mb r ) dedi: “Allah y hudil v xris-
tianlara l
t el sin! Onlar pey mb rl rinin q birl rini ibad tgaha çevirmi -
r.” (Pey mb r bu sözl ri il ümm tini) onlar n etdikl ind n ç kindirmi -
dir.) ( l-Buxari, 435)
38-ci f sil. Qad n m scidd
yatmas
–
:
-
:
:
:
:
:
:
:
:
–
–
:
.
:
:
:
:
:
:
.
]
:
[
277. Ai
r vay t edir ki, b q bil rind n birinin qara d rili köl qad var-
. (Qad n) azad edildikd n sonra da onlar n yan nda qalm
. Qad n dedi. “Bir
m nim kimi bir q zc az çiynind q rm r ngli d rid n olan, üstün mir-
vari düzülmü ba lama il (evd n) bay ra ç xd . O, lind ki ba laman yer
qoydu (yaxud o, lind n yer dü dü). Bundan sonra bir çala an (ba laman n)
üstünd n uçark n onu yer dü mü t parças bilib götürdü. Ev hli ba laman
axtard , lakin tapa bilm di. Sonra onlar m ni (o urluqda) günahland rd lar,
üst-ba
axtard lar, h tta ay b yerl rim d baxd lar.”
Cariy dedi: “Vallahi, m n onlar n yan nda dayand m zaman h min çala-
an (yen üstümüzd n) uçub ba laman (yer ) sald v o, adamlar n düz aras -
na dü dü. Onda m n dedim: “Budur, m ni günahland rd
z ey, halbuki
onun itm sind m n günahkar deyildim, indi o sizin qar
zdad r.”
Ai
dedi: “Sonra h min qad n Pey mb rin yan na g lib slam q -
bul etdi. M scidin yax nl nda onun çad (v ya balaça bir komas ) var idi. O,
tez-tez yan ma g lib m niml söhb t edirdi. Qad n (h r d ) m ni gör nd
(bel bir beyt) deyirdi:
Ba lama itdiyi gün, R bbin möcüz siydi,
Kafirl r diyar ndan, O, m ni xilas etdi.
Ai dedi: “M n ondan soru dum: “N üçün s n h r d m niml görü-
nd bu beyti deyirs n?” – o da m
bu hvalat dan
. ( l-Buxari, 130)
hih l-Buxari
Namaz kitab .
106
39-cu f sil. Ki il rin m scidd
yatmas
–
:
-
:
:
»
«
.
:
.
:
»
«
.
:
:
»
«
.
]
:
[
278.
hl ibn S d r vay t edir ki, Pey mb r Fatim nin evin g lib lini orada
tapmad v : “ mim o lu haradad r?”– dey soru du. Fatim dedi: “Aram zda
mübahis ba verdi, onun m
aç tutdu v günorta m nim yan mda yat-
maqdan imtina etdi.” Pey mb r bir n
: “Bax, gör, o haradad r”– dey
buyurdu. O (adam) qay b: “Ya R sulallah! O, m scidd yat b”– dedi. Pey-
mb r oraya getdi. (Gördü ki,) li böyrü üst uzan b, bürünc yi üstünd n
sürü üb dü üb, özü d toza bula b. Pey mb r : “Qalx, ey bu Turab
1
, qalx,
ey bu Turab!”– dey -dey onun tozunu ç rpma a ba lad . ( l-Buxari, 441)
40-c f sil.
scid daxil olan k s iki rük t
namaz q lmal r
–
:
-
:
»
«.
]
:
[
279.
bu Q tad s-S mi r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Sizl rd n bi-
ri m scid daxil oldu u zaman qoy oturmam dan vv l iki rük t namaz q l-
n.” ( l-Buxari, 444)
41-ci f sil. M scidin tikilm si
–
:
-
:
.
]
:
[
280. Abdullah ibn Öm r
r vay t edir ki, Pey mb rin zaman nda m scid
rpicd n tikilmi di, onun dam xurma a ac n budaqlar ndan, dir kl ri is
xurma a ac n gövd rind n haz rlanm
. bu B kr ona heç n lav etm -
di. Öm
g linc , o, Pey mb rin zaman nda oldu u kimi (m scidi) k rpic-
1
bu Turab “torpaq atas ” v ya “torpa a batm ” dem kdir. Pey mb r ona bu ayaman verm kl
onu zizl mi , h qiqi m nada zarafat etmi dir.
107
rd n v xurma a ac n budaqlar ndan tikm kl , dir kl rini d vv lki kimi
acdan düz ltm kl onu geni ndirdi. Sonra Osman (m scidin binas ) d -
yi dirdi v onu bir az da geni ndirdi. O, (m scidin) divarlar yonulmu
da larla hördürüb
ngl di, dir kl rini yonulmu da lardan tikdirdi, dam
da hind pal il örtdürdü. ( l-Buxari, 446)
42-ci f sil.
scid tikil rk n (i çil rin) bir-
birin köm klik etm si
–
:
-
:
:
:
»
«
.
:
:
.
]
:
[
281. krim r vay t edir ki, (bir d ) ibn Abbas
m
v o lu liy dedi: “ bu
id l-Xudrinin yan na gedin v r vay t etdiyi h disl qulaq as n.” Biz gedib
gördük ki, o, ba da i yir. O (bizi gör n kimi) üst geyimini götürüb ona bürün-
dü. Sonra biz h dis dan ma a ba lad . N hay t, m scidin tikilm sini xat rla-
qda dedi: “Biz k rpicl ri bir-bir götürüb da
rd q. mmar is iki-iki (götü-
rürdü). Pey mb r ( mmar n canf anl
) gör nd (ona yax nla ) v onun
üstünd ki tozu ç rpa-ç rpa dedi: “Yaz q mmar! Onu t cavüzkar bir d st öl-
dür
kdir. ( mmar) onlar C nn , onlar is onu C
nn
ça racaqlar.”
bu S id ) dedi: “ mmar (bu sözl ri e idib) dedi: “M n bu fitn
n
Allaha s
ram!” ( l-Buxari, 447)
43-cü f sil. M scid tik nl r
haqq nda
–
:
-
:
:
»
«.
]
:
[
282. Bel r vay t edir ki, Osman ibn ffan Pey mb rin m scidini yenid n tik-
diyi zaman insanlar n onun haqq nda söyl dikl rin (etiraz edib) demi dir: “Siz
(m nim i im ) çox müdaxil edirsiniz. Halbuki m n Pey mb rin bel dedi-
yini e itmi m: “Kim Allah n Üzünü dil
k bir m scid tiks , Allah onun
üçün C nn td buna b nz r (bir ev) tik r.” ( l-Buxari, 450)
44-cü f sil.
scidd n keç n (adam)
oxlar n uclar ndan tutmal r
–
:
-
:
:
»
«
.
]
:
[
hih l-Buxari
Namaz kitab .
108
283. Cabir ibn Abdullah r vay t edir ki, bir n r çiynind oxlar oldu u halda m s-
cidd n keç rk n Pey mb r ona: “Oxlar n uclar ndan tut!”– dedi. ( l-Buxari, 451)
45-ci f sil. M scidd n keçm k
–
:
-
:
»
«
.
]
:
[
284.
bu Musa l- ari r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Qoy m scidl ri-
mizin v ya bazarlar
n birind n üstünd ox oldu u halda keç n h r k s ( li
il ) oxlar n ucundan tutsun ki, heç bir müs lman yaralamas n.” ( l-Buxari, 452)
46-c f sil.
scidd eir söyl
k
–
:
-
:
:
»
«
.
:
.
]
:
[
285.
ssan ibn Sabit l- nsari r vay t edir ki, (bir d ) o, bu Hureyradan soru -
du: “S ni and verir m Allaha, (de görüm) Pey mb rin : “Ey H ssan, Allah n elçi-
sinin
zin (mü rikl ) cavab ver! Ey Allah, ona müq dd s ruhla
1
köm k ol!”
–
dediyini e itmis nmi?” bu Hureyra: “B li!”
–
dey cavab verdi. l-Buxari, 453)
47-ci f sil.
scidd adamlar n niz
oynatmas
–
:
-
:
.
:
.
]
:
[
286. Ai
demi dir: “Bir d h
il r m scidd oynayark n m n Pey mb -
ri ota
n qap önünd gördüm. Bu vaxt Pey mb r bürünc yini qap -
ya tuturdu ki, m n onlar n oynama na baxa bilim.
Dig r r vay td deyilir ki, onlar öz niz ri il oynay rd lar. ( l-Buxari, 454)
48-ci f sil.
scidd (bir m
dair
hökmün) verilm sini t b etm k
m scid davamiyy tli g lm k
–
:
-
:
»
«
1
Burada “müq dd s ruh” deyildikd C brail
n
rd tutulur.
109
:
»
«
.
:
:
.
:
»
«
.
]
:
[
287.
b ibn Malik r vay t edir ki, (bir d ) m scidd o, ibn bu H dr dd n ona
verdiyi borcu qaytarma t b etdi v onlar s sl rini qald rma a ba lad lar.
hay t, Pey mb r evind ik n onlar n s sini e idib bay ra ç xd v ota -
n p rd sini aç b uca s sl : “Ey K b!”– dey ça rd . (K b): “ mrin münt zi-
m, ya R sulallah!”– dey cavab verdi. Pey mb r
li il i ar edib dedi:
“Alaca ndan bu q
rini (y ni yar
) ba la.” (K b) dedi: “Ba lad m, ya
sulallah!” Onda Pey mb r (ibn bu H dr
): “Qalx, borcunu öd !”–
dey mr etdi. ( l-Buxari, 457)
49-cu f sil.
scidi süpürm k v (içind ki)
skil ri, zibili v a ac q nt la-
y
rmaq
–
:
-
:
.
:
»
«
.
]
:
[
288.
bu Hureyra r vay t edir ki, m scidi süpür n bir z nci ki i (v ya z nci qa-
n) öldü. Pey mb r onun bar sind soru duqda ( shab r): “O öldü”–
dey cavab verdil r. O: “N üçün m
bildirm misiniz? M
onun q brini
göst rin!”– dedikd n sonra onun q brinin yan na g ldi v ona c naz namaz
ld . ( l-Buxari, 458)
50-ci f sil.
scidd
rab ticar tinin
qada an olunmas
–
:
-
:
.
]
:
[
289. Ai
r vay t edir ki, “ l-B
” sur sind ki s m haqq nda ay r nazil
olduqda Pey mb r m scid g lib onlar camaata
1
oxudu. Bundan sonra o,
rab n al -veri ini haram buyurdu. ( l-Buxari, 459)
51-ci f sil. sir dü mü v ya
borclu olan kims nin m scidd
l-aya
n ba lan lmas
–
:
-
:
»
–
–
:
[
|
}
~
•
¡
¢
£
¤
¥
¦
¨§
Z
«
.
]
:
[
1
Burada “ l-B
” sur sinin 275-279-cu ay ri n
rd tutulur.
hih l-Buxari
Namaz kitab .
110
290.
bu Hureyra r vay t edir ki, (bir d ) Pey mb r dedi: “Dün n cinl r-
n çox qüvv tli birisi namaz
yar mç q k sm k üçün yan ma g ldi. (Ravi
deyir ki: “Yaxud Pey mb r buna b nz r bir söz söyl di”). Lakin Allah
onu tutma a yard m etdi. vv lc m n ist dim onu m scidin dir kl rin-
n birin ba lay m ki, s
r aç ld qda ham z ona baxa bil siniz, ancaq qar-
da m Suleyman n dediyini xat rlad m. (O demi dir): “Ey R bbim! M ni ba -
la v m
el bir s lt
t ver ki, m nd n sonra heç kim n sib olmas n.”
1
( l-
Buxari, 461)
52-ci f sil.
scidd x st r v ba qa
sl r üçün çad r qurmaq
–
:
-
:
–
–
:
.
]
:
[
291. Ai
r vay t edir ki, X nd k döyü ü günü S d (ibn Muaz n) qolunun ah
damar k silmi di. Pey mb r tez-tez ona ba ç ksin dey , m scidd çad r
qurdurdu. M scidd
ifar o ullar na m xsus (ba qa bir) çad r da var idi (ki,
bu onlar narahat etmirdi). Lakin onlara t
f axan qan gördükd t vi dü-
üb dedil r: “Ey çad r hli! Sizd n biz t
f axan (qan) n dir?” Bir d gördül r
ki, S din yaras ndan qan ax r. (S d) el oradaca v fat etdi. ( l-Buxari, 463)
53-cü f sil.
ruri halda d
ni m scid
salmaq
–
:
-
:
:
»
«
.
]
:
[
292. Ummu S
r vay t edir ki, (h cc ziyar tind ) m n x st liyimd n Pey-
mb
ikay t etdim. O da: “D
minib camaat n arxas nca t vaf et”–
dedi. M n t vaf etdikd Pey mb r K
nin yan nda durub: “And olsun da-
a! And olsun yaz lm Kitaba!”
2
oxuyaraq namaz q rd . ( l-Buxari, 464)
54-cü f sil
–
-
.
]
:
[
1
“Sad” sur si, 35.
2
“ t-Tur” sur si.
111
293.
s r vay t edir ki, Pey mb rin
shab rind n iki n r zülm t gec
onun yan ndan ç xd lar v onlar n qar
nda (yollar na) i q salan, ç ra a b nz r
iki ey peyda oldu. Onlar bir-birl rind n ayr landan sonra h r birinin qar
n-
da, evin çatana q
r (yolunu i qland ran) bir ç raq qald . ( l-Buxari, 465)
55-ci f sil.
scidd kiçik qap v keçid
–
:
-
:
:
»
«
.
:
»
«.
]
:
[
294.
bu S id l-Xudri r vay t edir ki, bir d Pey mb r öz xütb sind demi dir:
“Allah bir qula dünya h yat il Öz yan nda olan (nem tl r) aras nda seçim et-
k imkan verdi v (o qul) Allah yan nda olanlar seçdi.” bu B kr (bu sözl ri
id nd ) a lad . M n öz-özüm dedim: “
r Allah bir qula dünya h yat il
Öz yan da olan (nem tl r) aras nda seçim etm k imkan verib v (o qul) Allah
yan nda olanlar seçibs , onda bu eyxi a ladan n dir?” (Ax rda b lli oldu ki,)
bu qul Pey mb rin özü imi . (H qiq n d ,) bu B kr bizd n çox bilirdi.
(Pey mb r ) dedi: “Ey bu B kr, a lama! H qiq n, insanlar aras nda dost-
luqda v mal (x rcl
kd ) m
n sadiq olan
bu B krdir.
r m n
ümm timin aras nda özüm n yax n dost seçm li olsayd m, mütl q bu B kri
seç rdim. Lakin slamda qarda q v sevgi (bundan da yax
r). Qoy m scid-
bu B krin qap ndan ba qa bütün qap lar qapad ls n!” ( l-Buxari, 466)
-
:
»
«.
]
:
[
295. bn Abbas
r vay t edir ki, Pey mb r v fat il n tic
n x st liy
tutuldu u zaman ba sar ql halda (m scid ) g lib minb rd oturdu. Allaha
md-s na deyib m dh etdikd n sonra dedi: “H qiq n, insanlar aras nda
can v mal (f da etm kd ) m
bu B kr ibn bu Quhaf
n daha sa-
diq olan ba qa birisi yoxdur.
r m n insanlar aras nda özüm n yax n dost
seçm li olsayd m, hökm n bu B kri dost seç rdim. Lakin slamda qarda q
(bundan) fz ldir. (El is ) bu m scidd
bu B krin qap ndan ba qa bütün
qap lar ba lay n!” ( l-Buxari, 467)
hih l-Buxari
Namaz kitab .
112
56-c f sil.
nin v m scidl rin qap lar
q llar
–
:
-
.
:
:
.
:
:
.
:
.
]
:
[
296. Abdullah ibn Öm r
r vay t edir ki, Pey mb r M kk
g ldikd
1
Os-
man ibn T lh ni (yan na) ça rd . Osman (K
nin) qap
açd v Pey-
mb r , Bilal, Üsam ibn Zeyd v Osman ibn T lh iç ri girdil r. Sonra qap -
lar ba land . Pey mb r ( shab ril birlikd ) K
nin içind bir müdd t
qald qdan sonra bay ra ç xd lar.”
bn Öm r dedi: “M n d rhal Bilala yax nla b (Pey mb rin n etdiyini)
soru dum. (Bilal): “ rid namaz q ld ”– dey cavab verdi. M n: “Harada?”–
dey soru dum. (Bilal:) “ ki sütunun aras nda”– dey cavab verdi.
bn Öm r
dedi: “Ondan neç rük t q ld
soru maq yad mdan ç x-
.” ( l-Buxari, 468)
57-ci f sil. M scidd halqa
qurmaq v oturmaq
–
:
-
:
:
:
»
«
.
.
]
:
[
297. Abdullah ibn Öm r
r vay t edir ki, Pey mb r minb rd ik n bir n r
(ondan) soru du: “Gec namaz haqq nda n dey bil rs n?” O dedi: “(Onu)
iki-iki (q lmal ), dan yerinin sökülm sind n ehtiyat etdiyi zaman bir (rük t d )
lmal r ki, önc ki namazlarla (bir yerd onlar n) say t k olsun.”
bn Öm r
dey rdi: “Gec namaz
bir rük tl tamamlay n, çünki
Pey mb r bel buyurmu dur.” ( l-Buxari, 472)
58-ci f sil. M scidd arxas üst
uzanmaq
–
:
-
.
]
:
[
298. Abdullah ibn Zeyd l- nsari r vay t edir ki, o, Pey mb rin arxas üst uza-
b bir aya
o biri aya
n üstün qoydu unu görmü dür. ( l-Buxari, 475)
1
Bu hadis M kk f th edildiyi vaxt ba vermi dir.
|