Müxt r kinci n r b dilind n t rcüm ed n lixan Musayev

-

:

»

«.

]

 :

[

1382.

bu Hureyra  r vay t edir ki, Pey mb r  demi dir: “ eytan sizd n biri-

nizin yan na g lib: “Filan  eyi kim yarad b? Filan  eyi kim yarad b?”– dey

(ayr -ayr  suallar verm

 ba lay r). Ax rda da: “R bbini kim yarad b?”– de-

 (q lbiniz übh  sal r). Bel  olduqda qoy h min adam Allaha s ns n

1

 v

bir daha bu haqda dü ünm sin.” ( l-Buxari, 3276)

-

:

:

»

«.

]

 :

[

1383.

vay t edilir ki, Abdullah ibn Öm r

  demi dir:  “(Bir  d )  m n  Pey-

mb rin  ( li il )  rq  t

f i ar  edib bel  dediyinin  ahidi oldum: “Fitn

bax oradan (ba  qald racaq), fitn  bax oradan –  eytan n buynuzu ç xd

yerd n (ba  qald racaq).” ( l-Buxari, 3279)

-

:

»

 -

-

«.

]

 :

[

1384. Cabir  r vay t edir ki, Pey mb r  demi dir: “Qa  qarald  zaman u aq-

lar

 (bay ra) buraxmay n. (Çünki bu vaxt)  eytanlar (h r t

) yay rlar.

Gec

n bir müdd t keçdikd n sonra is  onlar  buraxa bil rsiniz. (Gec r)

“Bismillah” dey k (evinin) qap

 ba la! “Bismillah” dey k lampan

söndür! “Bismillah” dey

k su tuluqlar n a

 ba la!” “Bismillah” de-

k h r n  il  olursa, olsun qab-qaca n a

 ört!” ( l-Buxari, 3280)

-

:

 :

»

 .

«

 .

:

»

«

 .

 .

]

 :

[

1385.

vay t edilir ki, Suleyman ibn Surad  demi dir: “(Bir d ) m n Pey mb -

rin  yan nda ik n iki n r bir-biril  söyü

 ba lad . (Q

bd n) onlar-

dan birinin üzü q zard  v  boyun damarlar

di. Pey mb r  (ona bax b)

1

 M

n: “ uzu billahi min

eytanir-r cim”- desin.

537

dedi: “M n el  bir k lm  bilir m ki, 

r o h min k lm ni des , q

b hissi

ondan ged r! 

r o: “ uzu bill hi min

eytan!”

1

 des , q

bi soyuyar.

shab r h min adama dedil r: “Pey mb r  (s

)  eytandan Allaha s -

nma  buyurur.” Adam dedi: “M

r m n d liy m?!” ( l-Buxari, 3282)

-

:

»

 .

«.

]

 :

[

1386.

bu Hureyra  r vay t edir ki, Pey mb r  demi dir: “ sn

k  eytan-

dand r. Birinizi  sn

k tutsa, qoy bacard  q

r onun qar

 als n.

Çünki o ( sn yib): “Haaah”– etdikd eytan ona gülür.” ( l-Buxari, 3289)

-

:

:

»

«

.

]

 :

[

1387.

bu Q tad

 r vay t edir ki, Pey mb r  demi dir: “Göz l yuxu Allah-

dand r. Xo ag lm z yuxu is eytandand r. 

r biriniz xo ag lm z yuxu

görüb  ndi

 dü rs , qoy sol t

fin  yüngülc  tüpürsün v  bu yuxunun

rind n Allaha s ns n

2

. Bel  ets , h qiq n d , bu yuxunun ona heç bir

ri d ym z.” ( l-Buxari, 3292)

-

:

»

-

-

«.

]

 :

[

1388.

bu Hureyra  r vay t edir ki, Pey mb r  demi dir: “Biriniz yuxudan

oyan b d st maz ald  zaman burnunun içini üç d  yusun. Çünki  eytan

burun de iyind  gec yir.” ( l-Buxari, 3295)

9-cu f sil. Uca Allah n: “...Onun

bütün heyvanat yer üzün

yaymas nda...”

3

 sözü

-

 :

:

[

=

>

?

@

A

Z

-

:

»

«

.

 .

 .

.

]

 :

-

[

1389.

vay t edilir ki, ibn Öm r

 Pey mb rin  minb rd  xütb  ver rk n

bel  dediyini e itmi dir: “ lanlar  öldürün! Belind  iki zola  olan ilanlar ,

1

 T rcüm si:  eytandan Allaha s

ram!

2

 Bu xüsusda r vay t edilmi  h disl ri c m edib dem k olar ki, qarmaqar q yuxu görüb t vi  içind

yuxudan oyanan adam üç d  sol t

fin  tüpürm li, üç d

eytandan v  gördüyünün  rind n Allaha

nmal , bu yuxunu heç k

 dan mamal  v  dig r böyrü üst  çevrilm lidir.

3

 “ l-B

” sur si, 164 v  “Lo man” sur si, 10.

hih  l-Buxari

Yarad

n ba lan

 kitab .

538

habel  quyru uk sik ilanlar  öldürün! Çünki bu ikisi adam n gözl rini kor

edir v  hamil  qad n b tnind ki u

 sal r.”

Abdullah ibn Öm r demi dir: “M n öldürm k üçün bir ilan n dal nca

dü düyüm  zaman   bu  Lubab   m ni  s sl yib:  “Onu  öldürm !”–  dedi.  De-

dim: “Ax  Pey mb r  ilanlar  öldürm yi  mr etmi dir?!”  bu Lubab  de-

di: “Lakin bu  mrind n sonra o, ev ilanlar  öldürm yi qada an etdi.”

Bu (ilanlara) “ vamir” deyilir. ( l-Buxari, 3297-3298)

10-cu f sil.

Müs lman üçün  n xeyirli mal

onun da lar ba nda otard

qoyunlard r

 -

:

-

:

»

«.

]

 :

[

1390.

bu Hureyra  r vay t edir ki, Pey mb r  demi dir: “Küfrün  sas m n-

yi  rq istiqam tind dir. Lov al q v  t

bbürlük (ad n) at ilx na v

 sürüsün  sahib olan kims rd , habel  kobud dan

 olan b

vil r-

 özünü büruz  verir. Qoyun sürüsün  sahib olan kims r is  dinc adam

olurlar.” ( l-Buxari, 3301)

-

:

:

»

«.

]

 :

[

1391.

vay t edilir ki, Uqb  ibn Amr  bu M sud  demi dir: “(Bir d ) Pey m-

r

li il  Y

 t f i ar  edib dedi: “ man bax orada – Y

nd dir.

1

Da ür klilik v  qabal q is  kobud dan

 il  seçil n, d

rinin quyru un-

dan yap

2

 b

vil  aiddir. (Bu xasiyy tl r is )  eytan n iki buynuzu

xan

3

 yerd  – R bi  v  Mud r (q bil rind ) özünü büruz  verir.” ( l-

Buxari, 3302)

-

:

»

«

.

]

 :

[

1392.

bu Hureyra  r vay t edir ki, Pey mb r  demi dir: “Xoruz ban  e itdi-

yiniz zaman Allahdan Onun lütfünü dil yin, çünki (h min vaxt) xoruz m -

k görmü dür. E k anq rt  e itdiyiniz zaman is eytandan Allaha s -

n, çünki (bu vaxt) e k  eytan görmü dür.” ( l-Buxari, 3303)

1

 Pey mb r  dem k ist mi dir ki, y

nlil r ba qalar na nisb td  daha tez imana g lirl r.

2

 Burada Pey mb r  ba lar  d

rin  qar

, getdikc  kobudla an insanlar  n

rd  tutur.

3

 X ttabi demi dir: Burada “ eytan n iki buynuz”u yaramaz i

 m

l ç kilmi dir.

539

-

:

»

«

 .

:

 .

 .

]

 :

[

1393.

bu Hureyra  r vay t edir ki, Pey mb r  demi dir: “(Bir zaman)  srail

ullar ndan bir d st  yox olmu dur. Onlar n ba lar na n r g ldiyini heç

s bilmir. M n is  onlar n siçana döndüyünü güman edir m. Bel  ki, siçana

 südü verils , içm z, qoyun südünü is  iç r.

1

”

bu Hureyra dedi): “M n bu h disi K

 dan

qda o (m nd n) soru -

du: “S n Pey mb rin  bu  hvalat  dan

 e itmis nmi?” M n: “B li!”-

dedim. O, bu sual  d

rl  t krar etdikd  m n dedim: “M

r m n Tövrat

oxuyuram?!

2

” ( l-Buxari, 3305)

11-ci f sil. Birinizin (su v  s.)

içdiyi (qaba) milç k dü

, qoy

onu bas b (qab n) için  sals n,

çünki onun qanadlar ndan

birind  x st lik, dig rind  is

bunun d rman  vard r

 -

:

-

:

:

»

«.

]

 :

[

1394.

bu Hureyra  r vay t edir ki, Pey mb r  demi dir: “Birinizin (su v  s.)

içdiyi (qaba) milç k dü , qoy onu bas b (qab n) için  sals n, sonra da ç xa-

b (k nara ats n). Çünki onun qanadlar ndan birind  x st lik, dig rind  is

bunun d rman  vard r.” ( l-Buxari, 3320)

-

:

»

«.

]

 :

[

1395.

bu Hureyra  r vay t edir ki, Pey mb r  demi dir: “Quyunun ba nda

durub l hl

n, susuzluqdan az qala öl

k bir itin yan ndan keç n poz un

bir qad n (günahlar ) ba lanm

r. Qad n ayaqqab

 ç xard b örp yi-

 ba lad qdan sonra onu quyuya sallay b it üçün su ç xartm  v  bu s

b-

n d  (onun günahlar ) ba lanm

r.” ( l-Buxari, 3321)

1

 Vaxt  il srailin

 özün  d

tini v  südünü haram buyurmas  Pey mb rimizi  bel  dem

vadar etmi dir.

2

bu Hureyra  bununla dem k ist mi dir ki, o, r vay t etdiyi h disi Tövratdan yox, m hz Pey m-

rd n  öyr nmi dir.

hih  l-Buxari

Pey mb rl

 dair h disl r kitab .

540

-

60 – Pey mb rl

 dair h disl r kitab

1-ci f sil. Ad min

 v  onun

zürriyy tinin x lq edilm si

-

 :

-

:

»

  .

  .

 .

 .

«.

]

 :

[

1396.

bu Hureyra  r vay t edir ki, Pey mb r  demi dir: “Allah Ad mi boyu

altm

1

 uzunlu unda yaratd . Sonra buyurdu: “Get oradak  m kl

salam ver v  dinl  gör s nin salam  nec  alacaqlar. Çünki bu h m s nin, h m

 s nin zürriyy tinin salam r.” (Ad m) onlara: “ ss lamu aleykum!

2

”–

dedi. Onlar da: “ ss lamu aleyk  v  rahm tullah!

3

”– deyib, buna “v  rah-

tullah” k lm sini  lav  etdil r. C nn  gir

k h r k s (ora) Ad min su-

tind  gir

kdir. (M lumunuz olsun ki,) indiy  q

r insanlar n xilq ti na-

qisl

kd dir” ( l-Buxari, 3326)

-

:

:

»

«

 .

 .

:

»

 .

 .

«

 .

 .

:

»

«

 .

 .

:

»

«

 .

 .

 .

 .

.

]

 :

[

1397.

vay t edilir ki, 

s  demi dir: “Abdullah ibn S lam  Pey mb rin

din

 g ldiyini e itdikd  onun yan na g lib dedi: “S nd n pey mb r-

rd n ba qa kims nin bilm diyi üç  ey bar sind  soru maq ist yir m. Qi-

yam t saat n ilk  lam ti n dir? C nn t  hlinin ilk yediyi yem k n  olacaq?

aq hans  s

bd n atas na ox ay r v  hans  s

bd n day lar na ox ay r?

1

 311-ci h disin qeydl rin  bax.

2

 T rcüm si: Siz  salam olsun!

3

 T rcüm si: S

 salam olsun v  Allah n r hm ti yeti sin!

541

Pey mb r  buyurdu: “Az önc  C brail bu haqda m

 x

r verdi!” (Bu

ad  e id nd ) Abdullah ibn S lam dedi: “Bu ki y hudil rin (m kl r aras n-

da yegan ) dü

n sayd  m kdir.” Pey mb r  buyurdu: “Qiyam t saa-

n ilk  lam tin  g linc , (bu,) insanlar

rqd n q rb  do ru qovub (m h-

) toplayacaq oddur. C nn t  hlinin ilk yediyi yem

 g ldikd  is , (bu,)

balinan n qara ciy rinin  n dadl  hiss si olacaq. O ki qald  u

n ox arl -

na, (bil ki,) ki i öz zövc si il  yax nl q etdikd  (onun belind n g n) su (qa-

n köks sümüyünd n axan suyu) üst

 u aq atas na,  ks t qdird  is

anas na ox ayar.” (Abdullah ibn S lam) dedi: “M n  had t verir m ki, s n

Allah n R sulusan!” Sonra davam edib dedi: “Ya R sulullah! H qiq n, y -

hudil r böhtan atan adamlard r. 

r s n onlardan (m nim bar md ) soru -

mam dan  vv l m nim müs lman oldu umu bils r, el  buradaca m

iftira yaxacaqlar.”

Sonra y hudil r (Pey mb rin  yan na) g ldil r v  Abdullah ibn S lam

(onlar  görüb) ev  girdi. Pey mb r  (onlardan) soru du: “Sizin bu Abdul-

lah ibn S lam nec  adamd r?” Onlar dedil r: “O, bizim  n a ll

z v n

ll

n o ludur, habel n xeyirlimiz v n xeyirlimizin o ludur.” Pey-

mb r  dedi: “Abdullah müs lman olsa, buna sözünüz n  olacaq?” Onlar

dedil r: “Bel  bir i  görm kd n Allah onu qorusun!” Bu vaxt Abdullah onla-

n qar

na ç b dedi: “

n  ahidlik edir m ki, Allahdan ba qa m bud

yoxdur v ahidlik edir m ki, Muh mm d Onun

elçisidir.” (Bunu e id n-

)  y hudil r:  “O,  bizim   n  pisimiz  v

n  pisimizin  o ludur”–  dedil r  v

onun bar sind  art q- skik dan

lar.” ( l-Buxari, 3329)

-

:

»

«.

]

 :

[

1398.

bu Hureyra  r vay t edir ki, Pey mb r  demi dir: “

r  srail o ullar

olmasayd

1

,  t xarab olmazd , v

r H vva olmasayd

2

,  heç  bir  qad n   rin

yan t etm zdi.” ( l-Buxari, 3330)

-

:

»

 .

 .

«.

]

 :

[

1399.

s

 Pey mb rd n  bel  r vay t etmi dir: “(Qiyam t günü) Allah

nn md

n yüngül  zaba m ruz qalan bir kims

 dey

k: “

r

dünyada olan h r  ey s nin olsayd , onu ( zabdan xilas olma n üçün) fidy

ver rdinmi?” O: “B li!”– dey  cavab ver

k. Onda Allah buyuracaq: “S n

 Ad min belind  ik n M n s nd n bundan daha yüngül olan  – M

rik qo mama  – t b etmi dim. S n is  m hz  rik qo ma  t rcih etdin.”

l-Buxari, 3334)

1

 Vaxt  il  Allah  srail o ullar na buyurmu dur ki, yem k haz rlad qda ancaq t

td n istifad

etsinl r. Lakin onlar buna m

l qoymay b  ti saxlama a ba lad lar.

2

 B

riyy tin anas  say lan H vva

 C nn td  ik n Ad mi

 dil  tutub onu qada an olmu  a ac n

meyv sind n d rm

 t viq etmi , bel likl  d , ona x yan t etmi dir.

hih  l-Buxari

Pey mb rl

 dair h disl r kitab .

542

-

:

:

»

«.

]

 :

[

1400. Abdullah (ibn M sud)  r vay t edir ki, Pey mb r  demi dir: “Haqs z

yer  q tl  yetiril n el  bir insan yoxdur ki, onun (ax lm ) qan na gör  (qa-

zan lm  günahdan) ilk Ad m o luna

1

  bir  pay  çatm   olmas n.  Çünki  adam

öldürm yin  sas  o qoymu dur.” ( l-Buxari, 3335)

2-ci f sil.

cuc v  M cucun hekay si.

Uca Allah n: “Onlar dedil r: “Ey

Zülq rneyn!

2

 Y cuc v  M cuc

tayfalar  yer üzünd  fitn -f sad

tör dirl r...”

3

 sözü

-

 :

:

[

µ

¶

¸

¹

º

»

¼

½

¾

Z

-

:

»

«

 .

 .

:

»

«.

]

 :

[

1401. Zeyn b bint C

 r vay t etmi dir ki, (bir d ) Pey mb r  q fil onun

(ota na) daxil olub: “Allahdan ba qa m bud yoxdur! Yax nla

rd n

dolay  vay  bl rin hal na! Bu gün Y cuc v  M cuc s ddind n bu boyda

lik aç ld ”– dedi v  ba  barma  il

had t barma

 birl dir

k (onla-

) halqa  klin  sald .

Zeyn b bint C

 dedi: “M n soru dum: “Ya R sulullah, aram zda 

-

lisaleh insanlar ola-ola biz h lakm  olaca q?” Pey mb r  buyurdu: “

r

günah i r artarsa, b li!” ( l-Buxari, 3346)

-

:

»

 .

 .

 .

«

 .

:

»

«

 .

:

»

«

 .

 .

:

»

«

 .

 .

:

»

«

 .

 .

:

»

«.

]

 :

[

1402.

bu S id  l-Xudri  r vay t edir ki, Pey mb r  demi dir: “Qiyam t günü

Uca Allah: “Ey Ad m!”– dey  buyuracaq. Ad m dey

k: “Buyur, hüzurun-

1

 Bax: “ l-Maid ” sur si, 27-32.

2

 Hakimiyy ti bütün yer üzün  yay lm

dim dünyan n  n böyük hökmdarlar ndan biri. O mömin v

qval bir insan idi. Uca Allah n m rh

ti say sind  bir müdd t insanlar  Y cuc-M cuc q bil sinin  lind n

xilas etmi di. Allah n bu mömin b nd si  l-K hf sur sind  xat rlan r. Bax: “ l-K hf” sur si, 83-98.

3

 “ l-K hf” sur si, 94.

543

dayam v mrin  münt zir m. Xeyir yaln z S nin  lind dir!” Allah buyura-

caq: “C

nn

 vasil olacaq kims ri ay r!” Ad m dey

k: “C

nn

vasil olanlar n (say ) n  q

rdir?” Allah buyuracaq: “H r min n rd n doq-

quz yüz doxsan doqquzu (C

nn

 ged

k).” O zaman u aqlar n saçlar

aracaq, hamil  qad n b tnind kini salacaq, insanlar  s rxo  gör

ks n, hal-

buki onlar s rxo  olmayacaqlar. Ancaq Allah n  zab  çox  idd tlidir

1

. ( s-

hab r) dedil r: “Ya R sulullah, hans

z o bir n rl rd n olacaq?” Pey-

mb r  buyurdu: “Sevinin! Heç  übh siz ki, bir n r sizd n, doqquz yüz

doxsan doqquz n r is  Y cuc v  M cuc tayfalar ndan olacaq.” Sonra da-

vam edib dedi: “Can m  lind  olan Allaha and olsun ki, m n sizin C nn t

hlinin dördd  birini t kil ed

yiniz  ümid edir m.” Biz: “Allahu  kb r”-

dedik. (Pey mb r ) dedi: “M n sizin C nn t  hlinin üçd  birini t kil ed -

yiniz  ümid edir m.” Biz (yen ): “Allahu  kb r”- dedik. (Pey mb r )

dedi: “M n sizin C nn t  hlinin yar

 t kil ed

yiniz  ümid edir m.”

Biz (yen ): “Allahu  kb r”– dedik. (Pey mb r ) dedi: “(O gün) siz (say

etibaril ) insanlar aras nda, a  öküzün d risind ki qara tük v  ya qara ökü-

zün d risind ki a  tük kimi olacaqs z.” ( l-Buxari, 3348)

3-cü f sil. Uca Allah n:

“H qiq n,  brahim Allaha müti,

nif bir r hb r idi...”

2

 sözü

-

 :

:

[

5

6

7

8

9

:

;

Z

-

:

»

-

:

[

?

@

A

B

DC

E

GF

H

I

J

Z

 .

:

 .

:

[

«

¬

®

¯

°

²±

Z

[

Ì

Z

.

]

 :

[

1403. bn Abbas  r vay t edir ki, Pey mb r : “(Qiyam t günü) siz ayaqyal n,

lüt-üryan v  sünn t olunmam  halda m

 toplanacaqs z”- dedi, sonra

da bu ay ni oxudu: “... xluqat  ilk d  yaratd

z kimi yen vv lki hal -

na qaytaraca q. Biz v d vermi ik. Sözsüz ki, Biz onu yerin  yetir

yik.”

3

(Sonra dedi): “ ynin  paltar geyindiril n ilk  xs  brahim olacaq. (H min

vaxt)  shab rimd n b zil rini sol t

 aparacaqlar. M n (onlar n at

 do -

ru apar ld

 görüb): “ shab rim,

4

shab rim!”– dey

m. (M

):

“S n onlar  qoyub getdiyin günd n sonra onlar mürt d oldular”– deyil

k.

Onda m n 

lisaleh bir qulun dediyi kimi dey

m: “M n onlara ancaq

nin m

mr etdiyini: “M nim d  R bbim, sizin d  R bbiniz olan Allaha

ibad t edin!”– demi m. N  q

r ki, onlar n aras nda idim, m n onlara  a-

hid idim. S n m ni onlar n aras ndan götürdükd n sonra is  onlara n zar t

ed n Özün oldun. S n h r  ey

ahids n. 

r onlara  zab vers n, sözsüz

1

 “ l-H cc” sur si, 2.

2

 “ n-N hl” sur si, 120.

3

 “ l- nbiya” 104.

4

 Burada Pey mb rin  v fat ndan sonra dind n dönmü  müs lmanlar n

rd  tutulur.

hih  l-Buxari

Pey mb rl

 dair h disl r kitab .

544

ki, onlar S nin qullar nd r. 

r onlar  ba lasan,  übh siz ki, S n Qüdr tli-

n, Müdriks n!”

1

 ( l-Buxari, 3349)

-

:

»

 .

«.

]

 :

[

1404.

bu Hureyra  r vay t edir ki, Pey mb r  demi dir: “Qiyam t günü  b-

rahim sir-sif ti toz-torpa a bula

 v  qaralm  atas  Az rl  görü

k v

brahim ona dey

k. “M

r m n s

 dem mi dim ki, m

 asi olma?”

Atas  dey

k: “Bu gün m n s

 asi olmayaca am!” Onda  brahim dey -

k: “Ey R bbim! S n m

, onlar n diril

yi gün m ni rüsvay etm

yi-

 söz vermi din. (S nin r hm tind n) uzaq dü mü  atamdan daha böyük

rüsvayç q ola bil rmi?!” Uca Allah buyuracaq: “M n C nn ti kafirl

 ha-

ram buyurmu am.” Sonra (ona) deyil

k: “Ey  brahim, aya

n alt ndak

dir?”  brahim (aya

n alt na) baxd qda qana bulanm  bir kaftar gör -

k. Sonra bu kaftar  ayaqlar ndan tutub Oda atacaqlar.” ( l-Buxari, 3350)

-

:

»

«

 .

 .

:

»

«

 .

 .

:

»

«.

]

 :

[

1405.

bu Hureyra  r vay t etmi dir ki, (bir d  Pey mb rd n ) soru dular:

nsanlar n  n hörm tlisi kimdir?” O dedi: “Allahdan  n çox qorxan r.”

shab r) dedil r: “Biz s nd n bu haqda soru muruq.” O dedi: “Allah n

sevimli dostu ( brahimin) o lu ( shaq) pey mb rin o lu (Yaqub) pey m-

rin o lu Yusuf pey mb rdir.” Onlar dedil r: “Biz s nd n bu haqda so-

ru muruq.” O dedi: “Y qin ki, siz m nd n 

bl rin  cdad  bar

 soru ur-

sunuz? (Bil siniz ki,) cahiliyy t dövründ  xeyirli olanlar z, – 

r  ri ti

ba a dü

r, –  slamda da xeyirli olacaqlar.” ( l-Buxari, 3353)