KRIPTOKRATIYA (yun.
kryptos – maxfiy, pinhoniy) — yashirin, ko‗pchilik
bilmaydigan hukumat.
KRIZIS (yun.
krisis – burilish, oqibat) — vaziyatning keskinlashuvi, birdan,
to‗satdan yuz bergan o‗zgarish, tang va xatarli, mushkul holatlarni anglatadi.
KUMULYATIV VOTUM — ko‗p mandatli saylov okruglarida ovoz berish tartibi:
unda saylovchi o‗zida bo‗lgan ovozining bir qismini yoki barchasini birlashtirib va uni
nomzodlardan biriga berish huquqiga ega bo‗ladi.
KUZATUVCHILAR (diplomatiyada) — xalqaro konferensiyalar, tashkilotlar va
organlar ishida qatnashish uchun davlat yoki xalqaro tashkilot tomonidan yuboriladigan
vakil. Ularning mazkur anjumanlarda qatnashuviga oid tartib va huquq me'yorlari rasmiy
qoidalarga binoan belgilanadi. Odatda, K. Ovoz berish, hujjatlarni imzolash va h.k.
huquqlarga ega bo‗lmaydi.
KVALIFIKATSION KO„PCHILIK — eng muhim masalalar bo‗yicha qaror
qabul qilish uchun belgilanuvchi, ishtirokchilarning ma‘lum belgilangan qismi. Mas.
O‗zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaga kiritilayotgan o‗zgarishlarda Oliy Majlis
Senati va Qonunchilik palatasi a‘zolarining 2/3 qismi ovoz berishi kerak.
KVAZI (lot.) — turli so‗zlar boshiga qo‗yiluvchi va «go‗yo», «sohta» ma'nolarini
beruvchi qo‗shimcha. Mas., kvazidemokratiya.
KVAZIDEMOKRATIYA (lot.
kvaci – soxta va demokratiya) — soxta tarzda
ko‗rsatiluvchi demokratik rejim. K.da demokratik prinsiplar rasman o‗rnatilgan bo‗lsada,
lekin unga birinchi navbatda siyosiy elitaning o‗zi amal qilmaydi. Bunday rejimda
demokratiyaning asosiy vazifasi hokimiyatning legitimligini saqlab turish uchun zarur
hisoblanadi.
KVINTESSENTSIYA (lot. beshinchi asos) — biror narsaning asos, mohiyati; eng
muhim, eng asosiy deb belgilanuvchi masala va mohiyati.
KVORUM (lot.
quorum – qatnashuvchilar) — yig‗ilish, majlis qatnashchilarining
qonuniy huquqqa, huquqiy kuchga, vakolatga ega bo‗lgan, qarorlar qabul qilish uchun
qonunda yoxud jamoat tashkilotlarining ustavlarida belgilangan zarur soni.
KVOTA (lot.
quota – qism, hissa) – 1) umumiy ishda ishtirok etuvchilarning har
biriga to‗g‗ri keladigan hissa, qism, pay; Parlamentning palatalarida maxsus ajratilgan
o‗rin joy. Mas. O‗zbekiston Respublikasi. Oliy Majlisining yuqori palatasi Senatda
Qoraqolpog‗iston Respublikasi, Toshkent shahri, viloyatlarga oltitadan senatrlar uchun
kvotalar ajratilgan. Yoki, Qonunchilik palatasida O‗zbekiston Ekologik harakati uchun
15 nafar deputatga kvota ajratilgan. 2) Davlat organlari tomonidan o‗tkaziladigan tashqi
iqtisodiy faoliyatni tartibga solish tadbirlari tarzida muayyan tovarlar turlari eksporti va
importiga miqdoriy cheklashlar kvotalash deb ataladi. Davlatlararo shartnomalarga ko‗ra,
ayrim yoki bir guruh tovarlar yuzasidan K. o‗rnatiladi. Unga muvofiq, mamlakatlar yoki
mamlakatlar guruhlari faqat belgilangan miqdordagi tovarlarni ishlab chiqarish va
eksport qilishi mumkin.
