PLYURALIZM (lot.
pluralis – ko‗plik) — 1) borliqning bir necha (yoki ko‗plab)
mustaqil ibtidosi yoki bilimning bir qancha asosi mavjud deb hisoblovchi falsafiy qarash.
Shu bilan birga, siyosatda manfaatlar, g‗oyalar, munosabatlar, qarashlarning ham xilma-
xilligini bildiradi. ―P.‖ terminini 1712-yilda nemis faylasufi X.Volf (1679-1754) kiritgan.
P.ning aksi - monizm. G‗arb falsafasida juda ko‗p oqim bo‗lib, ular hozirgi falsafaning
plyuralistik xarakteridan dalolat beradi (pragmatizm, personalizm, hayot falsafasi va b.);
2) jamiyat siyosiy tizimining xususiyati. Bunda ijtimoiy guruhlar o‗z manfaatlarini o‗z
vakillari (siyosiy partiyalar, kasaba uyushmalari, diniy va b. tashkilotlar) orqali ifodalash
uchun tashkiliy tartib-qoida tusini olgan imkoniyatlarga ega bo‗ladilar. Jamiyatni
demokratiyalash jarayonida P. shakllanib, rivojlanadi: u ijtimoiy guruhlarning turli-tuman
manfaatlarini aks ettiruvchi har xil qarashlar, fikrlar mavjudligini anglatadi.
POCHTA (polyakcha
poszta ) — 1) xat - xabar, gazeta - jurnal, jo‗natma, pul va
h.k. qabul qilinib - jo‗natiladigan davlat aloqa muassasasi; 2) shu muassasa orqali
yuborilgan yoki olingan narsa (xat, jo‗natma va b.).
PODSHOH , podsho, shoh (qadimgi fors,
pati - hukmdor va shoh) — 1) Yaqin va
O‗rta Sharqdagi ba‘zi mamlakatlar hukmdorlari. Dastlab Sosoniylar davlatida qo‗llanila
boshlagan. 2) Rossiya hukmdorlarining samoderjavie ag‗darilgunga qadar o‗zbeklar
orasidagi nomi (boshqa nomlari - chor, oq P.).
POLEMOLOGIYA — urushlar va qurolli mojarolarni o‗rganuvchi fan.
POLIARXIK DEMOKRATIYA — 1953-yilda amerikalik olim R.Dal va
G.Lindblom tomonidan kiritilgan va quyidagi olti demokratik institutga ega siyosiy
tizim: mansabdor shaxslarning saylanishi; erkin, halol, muntazam saylovlar; qarashlarni
erkin bayon etish; axborotning muqobil manbalariga ega bo‗lishi; ittifoqlar mustaqilligi
va umumiy fuqarolik huquqlari.
