(Huvaydo)
ЙШЙМЙИМАТ - bandli she'rlar bo‘lib, arabcha “ipga tizilgan marvarid” degan ma'noni bildiradi. Musammat deganda, murabba', musaUm, muxammas, musaddas, musabba', musamman, muashshar shakllari anglashiladi.
M «sallas - uch misrali band usulida yozilgan she'r. G ‘arbda tetrina deb ataladi. Qofiyalanish: a-b-, v-g-g, yoki a-b-a, v-g-v yoki a-a-a, b-b-b, yoki a-a-b, v -a-b ...
Bizning Turkiston eli dardiga darmon istamas,
Zulmat ichra kechsa umri, mohi tabon istamas,
Uxlama k o ‘p о ‘zbek eli, asli taraqqiy vaqtida.
Ко ‘nglidur oshuftai lavhi tarab nafsu havo, Tilsa zillat hanjari bag ‘rini Luqmon istamas, Uxlama ko'p о ‘zbek eli, asli taraqiy vaqtida.
(Hamza)
Oq bulutlar qo ‘zg ‘aldi
Tog ‘dan nari yo ‘I oldi
Ochildi ко ‘m- ко ‘к osmon
Uzoqdayulduz ко ‘rdim,
Sohilda bir ко ‘z ко ‘rdim,
Boqqan bilan to ‘ymasman.
(Usmon Nosir)
Havoning yuzi,
Zaharli ко ‘zi
Muloyimlashdi.
Sharqning malagi,
Nay kamalagi
Ко ‘kka ulashdi.
(Cho‘lpon)
Jahon adabiyoti namoyondalaridan biri - Dantening “Ilohiy komediya”si tetrina usulida yozilgan. Bu asar A.Oripov tomonidan mahorat bilan o‘zbek tiliga o ‘girilgan.
20
Murabba' - 0 ‘zaro qofiyalangan to‘rt misralik band usulida yozilgan she'r. Murabba'ning qofiyalanish tartibi: birinchi band misralari o‘zaro bir tekisda qofiyalanadi, keyingi bandlarining uch misrasi o‘zaro qofiyalanadi va to‘rtinchi misrasiga qofiyadosh boiadi.
Ya'ni, a + a + a + a, b + b + b + a, v + v + v + a...
Qo ‘yma jono, surma, shaxlo ко ‘zlaring,
Ohularni qildi shaydo ко ‘zlaring,
Mardum ichra soldi g ‘avg ‘о ко ‘zlaring,
Mardumlari, magar, tarso ко ‘zlaring.
Ey parivash gulpirahon sumanbar,
Nazokatda qadding sarvu sanovbar,
Qilmas andishai fordo ко ‘zlaring.
Dostları ilə paylaş: |