Namangan davlat universiteti obidjon karimov

Kutiladigan natijalar:

• 
  talabalar mumtoz she’riyat janrlari borasida yangi bilim va ma’lumotlarga ega bo‘ladilar;
  

• 
  lirik tur, uning asosiy xususiyatlari va uning janrlari haqida nazariy ma’lumotga ega bo'ladilar;
  

• 
  lirik turga mansub mustazod va musammat shakllari, ulaming o‘ziga xos xususiyatlari haqida ma’lumot oladilar.
  

Ko‘rgazmali qurollar:

Adabiyotshunoslik lug‘ati, ilmiy-nazariy adabiyotlar, shoirlaming to‘plamlari, darsliklar (bunda maktab hamda akademik litsey darsliklaridan ham foydalanish kutilgan natijalarni beradi), shoirlaming she’riy to‘plamlari.

Darsning rejasi:

1. 
   Mustazod janri haqida.
   

2. 
   Musammat janrlari:
   

a)musallas; b)murabba';

c)mubammas; d)musaddas;

e)musabba'; f)musamman;

g)mutassa'; h)muashshar.

3. Har birining ta’rifi, misollar topish, o‘qish va tahlil qilish.

Tayanch so‘z va iboralar:


Lirika, she V, adabiy turlar, lirika, lirik tur va uning janrlari, “Mezonul-avzon”, g'azal, ruboiy, mustazod, musammat va uning


turlari. г ' 4

17

MUSTAZOD - mumtoz poeziyamizda keng qo‘llaniIgan lirik janr. Mustazod", asosan, g‘azalga o‘xshash yoziladi. Mustazodning ilk shakiiy - peetik belgisi shundaki, she’rning har bir misrasi oxiriga aruz qoidasi asosida bir necha so‘z orttiriladi. Shu tariqa, she'r baytida ikki to‘la va ikki nim misra boMadi. She'riyatimizda yetti baytli mustazodlar keng tarqalgan. Alisher Navoiy “Mezon ul avzon” asarida deydi: “Va yana xalq orasida bir surud bor ekandurkim, hajazi musamman vaznidan anga bayt bog‘lab har misradan so‘ng hamul bahrining ikki rukni bila ado qilib, surud nag‘omatig‘a rost keltirurlar va ani “Mustazod” derlar ermish.”

Ey husningga zarroti jahon ichra tajalli,


mazhar senga ashyo,


Sen lutf bila kavnu makon ichra mavli,


olam senga mavlo.


Hayron kezaram telba sifattoki yashunding,


ко ‘zdin pari yang ‘lig *,


Majnundin о ‘zin toki nihon qilmadi laylim,


ul bo ‘Imadi shay do.


Uryon badanim zaxmlari ichra emas qon,


yuz рога ко ‘ngildur,


Bu razvanalardin qiladur har biriya'ni


husningga tamosho.


Haryon nazarim tushsa sen ollimda turubsen,


ко ‘rmas vam ag ‘yor.


Ravshandur ushbuki, emas qobiliya'm o


nazzorai bayzo.


Ul nodiradinkim, laqabin hur demishlar,


husning erur ahsan.


Ul manzaradinkim, otidur jannati a'lo


ко ‘yyung erur a'lo.


Zuhd ichida topmadi navoiy chu maqome,


emdi qilur ohang


Kim bo ‘lg ‘ay ulu, bodau, bir turfa mug ‘anniy,


mug ‘ kulbasi ma'vo...