3-5 yoshdagi bolalarda ijodiy tafakkurni shakllantirishning psixologik xususiyatlari
3-5 yoshdagi bolalar aqliy ijodiy qobiliyatlarining shakllanganligini aniqlash.
Maktabgacha yoshdagi bolalarda ijodiy jismoniy rivojlanish jadal suratlarda rivojlanadi. Ayniqsa ulardagi xotira, tafakkur, sezgi, idrok ham amaliy va ijodiy qobiliyatlarning rivojlanishi ham aynan shu davrda yaqqol ko’zga tashlanadi. SHu maqsadda tadqiqot ishimizda maktabgacha yoshdagi bolalarda ijodiy qobiliyatlarni aniqlashga alohida e’tibor qaratdik. Buning uchun tadqiqot metodikasi sifatida aqlni o’lchash Veksler shkalasi, Ayzenk verbal testi, Raven metodikalaridan foydalandik. Tadqiqot obe’kti sifatida Navoiy shahar 28 maktabgacha ta’lim muassasasidan 3-5 yoshdagi 60 nafari bolalar tanlab olindi. Izoh (tadqiqotda qatnashgan sinaluvchilarni o’zaro solishtirish maqsadida bir guruhni A harfi bilan, ikkinchi guruhni B harfi bilan belgilab olindi).
Sinaluvchilarda tanlab olingan metodikalar o’tkazilgandan so’ng ulardan olingan natijalar miqdor va sifat jihatdan tahlil qilindi. Miqdoriy tahlilda quyidagi usuldan samarali foydalanildi.
Miqdoriy tahlilni dastlab tadqiqotimizda foydalanilgan Veksler shkalasi bo’yicha amalga oshiriladi. Ma’lumki, Veksler shkalasi 6ta verbal va 5ta noverbal subtestlardan iborat bo’lib sinaluvchilar harakat qilindi.
Miqdoriy tahlil asosida jadval tuzildi. Jadval quyidagi ko’rinishga ega.