Navoiy innovatsiyalar instituti «tasdiqlayman»
Yüklə 4,54 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
14.4.
ZAMONAVIY INSTITUTSIONALIZM Zamonaviy institutsionalizm dastlabki institutsionalizmning yo‘nalishini metodologik xususiyatlarini va o‘rganayotgan muammolarini saqlab qoldi. Dastlabki va keyingi institutsionalizmning o‘xshash jihatlari bo‘lib: − tadqiqotga evolyutsion yondashuv, tarixiylik tamoyilini qo‘llanilishi, jamoaviy rivojlanishning harakatlantiruvchi kuchlarini sifatida qaralishi bo‘ldi; − iqtisodiy fanni kengroq yoritish. Bunda har qanday vaziyat iqtisodiy bo‘lmagan (psixologik, huquqiy, ijtimoiy, siyosiy) omillar evaziga xo‘jalik yuritish sohasiga ta’sirining tahlilini oshirish. Demak, iqtisodiyot nazariyasini turli fanlar yutuqlarini qo‘shgan holda qo‘llash lozimligi ta’kidlanadi; − “iqtisodiy odamga” emas, balki real iqtisodiyotga diqqatni qaratish, demak individual emas, balki jamoaviy faoliyatni tadqiq etish; − resurslar bozoridagi mexanizmlarni universal holatda emas, balki neytral qarashni shakllanishini ta’kidlanadi; − iqtisodiyot ustida ijtimoiy nazoratni olib borishni talab qilish, davlat nazoratidagi muammolarining tahlilini amalga oshirish. Zamonaviy institutsionalizmning esa o‘ziga xos xususiyatlari bo‘lib: – XIX–XX asrga nisbatan o‘zgargan iqtisodiy va ijtimoiy borliq tahlili; – xukumat va siyosat savollariga qiziqishning kengayishi. Ungacha iqtisod boshqa fanlardan xoli deb hisoblangan; – kapitalizmni tanqid qilish ikkinchi darajali bo‘lib qolganligi; – industrial, postindustrial, axborot, texnologik jamiyatni keng targ‘ib qilinishi; 354 – texnika taraqqiyotidagi o‘zgarishlarga diqqatni qaratish. Demak, zamonaviy institutsonalizm oldingisiga qaraganda ancha o‘zgargan, uning konsepsiyalari texnokrat jamiyatga, kapitalizmdan yangi jamiyatga o‘tishga, ijtimoiy yo‘nalganlikda deb ko‘rsatsa bo‘ladi. Yüklə 4,54 Mb. Dostları ilə paylaş:
|