Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti muslimov narzulla alixanovich

Mustahkamlash uchun savollar: 
1.
О‘quvchilarni kasbga yо‘naltirishning qanday shakllarini bilasiz? 
2.
Kasb tanlashga yо‘naltirishda samarali metodlardan foydalanish 
afzalliklari.
3.
Kasbga yо‘naltirishda nechta bosqich bor va mazmuni nimalardan 
iborat?
4.
Kasbga yо‘naltirishning ijtimoiy va psixofiziologik asoslari. 
 
 
 
 

---

301 
9.2. Kasbga yо‘naltirish ishining maktab sistemasi 
Reja: 
1.
О‘qituvchining shaxsi, fan о‘qituvchilari, sinf rahbari; о‘quv ishlari 
bо‘yicha ilmiy mudirning kasb tanlashdagi roli
2.
О‘quv muassasalarida kasb tanlashga yо‘llash uslubiyoti.
3.
Kasb tanlashga yо‘llash komissiyalarini tashkil qilish; о‘qituvchilar 
bilan metodik ishlarni tashkil qilish; о‘quvchilar bilan ishlash; ota-onalar bilan 
ishlash.
Tayanch iboralar:
 
Fan о‘qituvchisi shaxsi, sinf raxbari, qobilyat va qiziqish,
 
kasblar va mutaxassisliklar, psixologik-pedagogik maslahat-mehnat faoliyati, 
bilimlari va mayllar, kasb tarbiyasi, amaliy kasbiy kо‘nikish, tashhis 
markazlari. 
1.
 
О‘qituvchining shaxsi, fan о‘qituvchilari, sinf rahbari; о‘quv 
ishlari bо‘yicha ilmiy mudirning kasb tanlashdagi roli. 
Kasbga yо‘naltirish ishini amalga oshirishning umumiy bosqichida 
maktab tizimi dastlabki bosqich hisoblanadi. 
Kasbga yо‘naltirish ishi maktab jamoasining vazifalariga: 
- shaxsning manan yetuk yuksak ma’naviy-axloqiy fazilatlariga ega 
bо‘lgan fuqarolarni tarbiyalashdan; 
- boshlang‘ich kasbiy malakalarning muayyan darajasini egallagan 
bо‘lg‘usi malakali mutaxassisni tayyorlashdan; 
- ham shaxsiy mehnat, ham jamoa mehnati muayyan tashkilotchilik 
malakalarini shakllantirishdan iborat. 
Kasb egallashgacha bо‘lgan tayyorgarlik maktab yoshlarini moddiy 
ishlab chiqarish sohasida mehnatga hozirlashning umumiy q i s mi
bо‘lib qoladi. Zarur politexnik tayyorgarlikni olgan yigit yoki qiz 
ishlab chiqarish kasbini tez egallaydi, bunda kasb-hunar ta’limi tizimining 
shundan keyingi hamma bosqi c h l a rid a k a s bi y ma ’l u mo t yo k i o l i y 
ma’lumot olish jarayoni jadallashadi. 

---

302 
О‘quvchilarni kasb tanlashga tayyorlash — butun pedagoglar ja-
moasining, ota-onalar va tashkilot-korxonalar jamoatchiligining kо‘p yillik 
ta’lim-tarbiya ishidir. Yoshlarni ma’naviy-psixologik jihatdan mehnat 
faoliyatiga tayyorlashga shaxsni har tomonlama kamol toptirishning о‘zaro 
bog‘liq jarayoni deb qaraladi, bu jarayonda qobiliyat va e’tiqod bilan birga 
о‘smirning shaxsi harakatlantiruvchi kuch sifatida namoyon bо‘ladi. 
Qobiliyat va qiziqishlarni shakllantirishning politexnik asoslari va 
maktab yoshlari boshlang‘ich kasbiy tayyorgarligini kengaytirish bilan 
uzviy bog‘liq bо‘lishi ishchi kasblarini egallashga yо‘naltirishning hal 
qiluvchi shartidir . 
Ta’lim va kasbga yо‘naltirish bilan qо‘shilgan unumli meh-natda 
muntazam qatnashish eng kо‘p pedagogik samara beradi . Umumiy о‘rta 
ta’lim maktablarini tamomlab yoki kasb-hunar kollej ta’limi tuzilmasida, 
о‘quv texnik markazlarida zarur tayyorgarlikdan о‘tib, ishlab 
chiqarish sohalarida darhol ishlay boshlagan yoshlarning soni yil sayin 
kо‘payib bormoqda. 
Maktabda kasbga yо‘naltirish