Nomli toshkent davlat pedagogika universiteti

5-ilova
Tarbiya jarayonining o‘ziga xos xususiYatlari:

• 
  maqsadga yo‘naltirilganligi;
  
• 
  ko‘p qirrali jarayon;
  
• 
  uzoq muddat davom etishi;
  
• 
  uzluksizligi;
  
• 
  Yaxlitligi;
  
• 
  variativligi;
  
• 
  natijalarning oldindan aniqlanmasligi;
  
• 
  ikki tomonlamalilik.
  

Tarbiya qonuniyatlari – bu bir tomondan, ijtimoiy hodisa sifatida tarbiyaning xususiYatlari, ikkinchi tomondan, Shaxsning rivojlanishi bilan bog‘liq bo‘lgan barqaror aloqalar.


Tarbiya tamoyillari – bu tarbiyaviy ishning yo‘nalishiga, mazmuniga, metodlari va tashkil etilishiga, tarbiya jarayonining ishtirokchilari orasidagi munosabatlarga qo‘yiladigan asosiy talablar ifodalanadigan dastlabki qoidalardir.
Tarbiya jarayonining quyidagi qonuniyatlari mavjud:

• 
  ijtimoiy muhitning ob’ektiv va sub’ektiv omillariga bog‘liqligi;
  
• 
  tarbiyaning Shaxsning rivojlanishi bilan birligi va o‘zaro bog‘liqligi;
  
• 
  faoliyat va munosabatni e’tirof etish Shaxsning ijtimoiy qimmatli fazilatlarini shakllantirishning negizi va asosiy manbai;
  
• 
  tarbiyalanuvchilarning o‘zaro tarbiyaviy ta’siri, o‘zaro munosabatlari hamda faol faoliyati o‘rtasidagi bog‘lanish;
  
• 
  tarbiya va o‘zini-o‘zi tarbiyalashning intensivligi;
  
• 
  tarbiyalanuvchining “ichki olami”ga ta’sir etishning intensivligi (G.I. Щukina);
  
• 
  tarbiyalanuvchilarda verbal va sensomotor jarayonlarning rivojlanish darajasi va pedagogik ta’sirni hisobga olish (G.I. Щukina).
  

Tarbiya jarayoni quyidagi tamoyillar asosida boshqariladi:

• 
  maqsadga qaratilganligi va g‘oYaviy yo‘nalganligi;
  
• 
  tarbiyaning insonparvarlaShuvi;
  
• 
  tarbiyaning hayot, mehnat bilan bog‘liqligi;
  
• 
  tarbiyaga Yaxlit(kompleks) yondaShuv;
  
• 
  jamoada tarbiyalash va jamoaga suYanib ish ko‘rish;
  
• 
  Shaxsga talabchanlik bilan hurmatni birga qo‘shib olib borish;
  
• 
  o‘qituvchilar, jamoat tashkilotlari va oilaning talab hamda tarbiyaviy ta’sirlarining birligi;
  
• 
  tarbiyalanuvchining yosh va individual xususiyatlarini hisobga olish;
  
• 
  tarbiya jarayonining tizimligigi va uzluksizligi.