O 'z b e k I s t o n r e s p u b L i k a s I o L iy va o 'r t a m a X s u s

2. 
O 'zlashtirishni hisobga olishga qo'yiladigan umumiy ta la b ­
lar. 
M e h n a t b o' yi cha y ak u ni y (yillik) b ah o o'quvchil arga c h o ­
rak baholari va sinov tariqasidagi a ma li y ishni bajarishlari u c h u n 
olgan bahosi asosida qo' yiladi. Yakuni y b ah ol as hn i o 't kaz is h 
o ' q u v c hi la rn i ng m al a ka tal ab qiluvchi ishlab chiqar ish t op-
shiriqlarini b aj ar is hd an gi na iborat bo' lmav, balki v o z ma ishlarni 
va og' zaki javob berishni yaxshi a do eti sh da n h a m iboratdir.
Ko ' pi n ch a vozma i shlarni bajarish o' q uvc hi la rda qiyinchilik 
t ug' dir adi va mat eri alni darslik yoki boshqa m a n b a l a r d a n yu- 
zaki ko' chir ib ol ishdan, o ' z i n i n g ijodiy fikrini bayon qilmaslik- 
d a n iborat bo' lib qoladi. Albatta, y uz akichil ik ha r q a n d a y ishda 
bo' lg an id ek bu o ' r in d a h a m faqat za ra r keltiradi. Bu yerda ko'p 
narsa m e h n a t t a ’limi o' qituvchilariga, u n i n g tal abchanl igi va 
q a t ’iyligiga, b ahola shga q o ' y ad ig a n talablari va o' qu vc h il a rn i ng
yakka xususiyatlarini hisobga olgan holda v oz ma ishlari u c h un
mal akali ravishda m a vz u t an l as h ga bog'liq bo'ladi.
2l)4

---

O' qi t uv ch i b u t u n ishlab c hiqa ris h t a ’l imi davri m o b a y n i d a
o ' qu vc hi la rg a darsliklar, s o 'r ov n oma la r, t exni ka ga oid b os hq a 
a da bi yo tl ar bilan must aqil ishlashga o'rgatishi, ul ar da t e x n i k a ­
viy t a f a k k u r e le ment lar ini rivojlantirishi kerak. O ' q u v c h i l a r n i n g
m a s h g ' u l o t l a r d a va uyda texnologiya j a r a y on l ar i n i ishlab chiqish, 
o ' q uv - is h la b chiqar ish ishlarini bajarish. Texnikaviy m a sa l al a r ­
ni hal qilish sohasidagi mustaqil i shlarni m o hi r l i k bilan t a s h ­
kil etish, kelgusida m e h n a t t a ’l i m in i o ' zlas ht ir ganl ik sinovlarini 
muvaffaqiyatli t o p s hi r is h ni t a ’mi nl o vc hi m u h i m o m i l l a r d a n biri 
h is obl ana di.
M e h n a t t a ’l imi va kasbga yo'llash b o 'y i ch a t op shi ri ladi ga n 
y a k u n i y n a z o r a t n i n g asosiy m a z m u n i og' zaki s o 'r a s h d a n va fan 
da s t u r i h a jm id a a ma l iy ishlarni b aja r is h da n iboratdir.
Og ' za ki sinovlarni biletlar b o ' yi ch a emas , balki ilgaridan tay- 
yorlab qo' yi lgan savollar (testlar) asosida o ' t kaz is h m aq sa dg a m u -
vofiqdir. Shu bilan birga o' qituvchi o ' qu v c h il a r bilan a mal iy s u h -
bat o ' tk a z a d i , nazar iy b i li ml arn i ama li yo t bilan bog'laydi.
S h u n d a y qilib, 
o ' q u vc h i l a r n i n g m e h n a t
t a ’limi b o' yi ch a 
o' zl as h ti ri sh n i to'g'ri hisobga olish u l a r n i n g bi li ml ari ni , m e h n a t
k o ' n i k m a l a r i va m a l a k al a ri n i m u s t a h k a m l a s h g a y or dam beradi, 
i n t i z o m i n i , t a ’l im olishdagi faolligi va must aqil li gi ni oshiradi,
u l a r n i n g m a s ’uliyatini k uc ha yt ir adi va t a ’l i m n i n g sifatli bo ' lis hi ni
t a ’min lay di .