b oríiq q a on gli shaxs sifatida q o ‘ygan ustuvor maqsadlari m o h iy a tid a n kelib ch iqq an hold a boshqaradi. Bu asnoda, sh a x s o ‘z in in g tan lagan id eallariga, uni y o 'n a ltiru v ch i g ‘o y a la r ig a , is h o n c h -e 'tiq o d la r ig a , qarash lariga, o ‘zga k is h ila r beradigan b a h o larig a, o ‘ziga o ‘zi b a h o berish m c zo n la rig a n om u n osib istaklar, xohishlar, tilaklar vujudga k eltirm aslik k a, ularni t o ‘xtatish yoki b atam om bartaraf etish g a intiladi. Bu holatni tah lil qilish iroda shaxsning xatti-h a ra k a tla rin i jilo v la sh , nazorat q ilish , boshq arish , c h e t g a o g ‘ish d an sa q la sh fu n k siy a la rin i aks e ttir ish n i k o ‘rsa tm o q d a . Iro d a n in g xatti-h arak atlarn i b osh q arish fu n ksiyasi shaxs uchun noxush , noqulay, yoq im siz x o h ish - istak , harakat va intilishni ch eklash. to ‘xtatish, tiyish kabi- lardangina iborat b o lib qolm ay, balki inson shaxsiy faolligini m u ayyan jabhaga, sohaga y o ‘naltirish, o ‘z harakatlari quv- vatin i oshirish, barcha narsalarni um um iy m aqsadga m u vo- fíqlashtirishdir. Irodaviy jarayon ham isha shaxsni faollikka ch o rla y d i, o ‘ziga qat’iy ish on ch li y o ‘l topishga yetaklaydi, barqaror harakat qilishga y o ‘naItiriladi, ikkilanish, shub- h a la n ish n in g oldini oladi. S hu n in g uchun ham m aqsadga y o ‘naltirilgan harakatlar, am alga oshirilgan intilish, ro‘yobga ch iq arilgan ezgu niyat shaxsda o kziga ishonch tu yg‘usini u y g ‘o ta d i, dadil am allar qilishga boshlaydi, orzularning u sh alish iga faol m aylni shakllantiradi. Insonning erishgan y u tu g ‘i, m uvafíaqiyati har bir irodaviy harakat barqaror- lig in i ta ’m in la y d i, am allar tan lash , qaror qabul q ilish ,
