Odam anatomiyasi

217. Sinovial brikma (bo’g’imlar). 
Bo’g’imlarni shakli va buralish o’qi 
bo’yicha ko’rinishlari.
Bir o’qli bo’g’imlar; 1a,1б - g’altaksimon 
bo’g’imlar, ginglyimus (a – articulatio 
talocruralis; б – articulatio interphalangea 
manus); 1в – silindrik bo’g’im articulatio 
trochoidea 
(articulatio 
radioulnaris 
proximalis). Ikkio’qli bo’g’imlar: 2a – 
ellipsimon bo’g’im, articulatio ellipsoidea 
(articulatio radiocarpea); 2б – bo’g’im 
o’sig’i bo’g’imi (articulatio genius);
 
 
2в – egarsimon bo’g’im, articulatio sellaris 
(articulatio 
carpometacarpea 
pollicis). 
Ucho’qli bo’gimlar: 3a – sharsimon bo’g’im, 
articulatio spheroidea (articulatio humeri); 
3б – yassi bo’g’im, articulatio plana 
(articulatio sacroileaca). 

---

Страница | 123
keladi. Bu brikish ponasimonsimon chok, 
sutura 
sphenovomerina, 
hosil bo’lishida 
ishtirok etadi.
Tish 
alveolyar 
brikish, 
articulationes 
dentoalveolares (gomphosis), tish ildizini 
peridont bilan o’ralgan holatda alveolalar bilan 
brikishidan hosil bo’ladi. Bu yerda zich 
briktiruvchi to’qima tasmalari tishlarni tish 
alveolalarida mustaxkam ushlab turadi. Yosh 
o’tgan sari bu brikish kuchsizlanib boradi va 
tishlar qimirlay boshlaydi. (т.II ,,Ovqat xazm 
qilish sistemasi”). 
Tog’ayli 
brikmalar, 
articulationes 
cartilagineae,
- tog’ay to’qimasigan tashkil 
topuvchi, fibroz brikishning bir ko’rinishidir. 
Tog’ayli 
brikmalar 
sinxondroz 
va 
sindesmozlarga ajratiladi.
Sinxondroslar, 
synchondroses
, suyaklar 
qirg’oqlarini o’zaro birlashtirib, xarakatni 
cheklovchi, uzluksiz tog’ay qavatlaridan tashkil 
topgan. U yosh bolalar va o’smirlar – skelet 
suyaklarning qismlari brikishida (masalan uzun 
suyaklarning diafizi epifizi bilan, dumg’aza 
umurtqalarini o’zaro brikishi va b.) ko’p 
uchraydi. Bu doimiy bo’lmagan sinxondrozlar, 
yosh ulg’aygan sayin tog’ay to’qimasaini suyak 
to’qimasiga aylanishi tufayli suyaklanib ketadi. 
katta yoshdagi odamlar skelet sistemasida 
saqlanib qoluvchi sinxondrozlarga – bosh 
sinxondrozlari (ponasimon-ensa, ponasimon-
toshsimon, 
toshsimon-ensa, 
ponasimon-
g’alvirsimon) va to’sh sinxondrozlari (dasta va 
xanjarsimon o’siq sinxondrozi) kiradi. 
Simfizlar, 
symphyses
, tog’ay plastinka ichida 
bo’shliq saqlovchi, tolali tog’aydan tashkil 
topadi.bunday brikishlarga umurtqa tanasi 
orasidagi brikish 
– umurtqaaro simfiz, 
symphysis intervertebralis, (
ras 219), to’sh 
dastasining 
simfizi, 
symphysis 
manubriosternalis,
(ras. 235), va qov simfizi, 
sympysis pubica,
(ras. 259) kitadi.