oddiy simmetriya elementlari



Yüklə 294,5 Kb.
səhifə4/5
tarix26.12.2022
ölçüsü294,5 Kb.
#77910
1   2   3   4   5
симметрия22

L3i = L3 + i
Amaliyotda ikkita simmetriya amalini bajarish o’rniga bitta L3i ni bajarish qulay. Shuning uchun bunday struktura bitta L3i ega deb aytiladi.

9-rasm. Uchinci tartibli inversion o’q.
To’rtinchi tartibli tartibli inversion o’qning geometrik mohiyatini 10- rasmdan yaqqol tushuntirib berish mumkin. Sistemani 900 ga burasak nuqtalar
A' B' va D' E' holatga o’tadi (10 (a)-rasm). Bu holat sistemaning boshlang’ich holati bilan ustma-ust tushmaydi. Lekin uni simmetriya markazi C ga nisbatan qaytarsak, D' E' nuqtalar AB holatga, A' B' chiziq DE holatga o’tadi va sistema boshlang’ich holatiga qaytadi. Bu simmetriya amalini oldin qaralgan bironta simmetriya elementi yordamida bajarib bo’lmaydi. Demak, 4-tartibli inversion o’q, xuddi 3-tartibli inversion o’q kabi mustaqil simmetriya elementi bo’lar ekan. Shuni alohida ta’kidlash lozimki, 4-tartibli inversion o’q hamma vaqt ikkinchi tartibli oddiy o’qdan iborat bo’ladi. Ammo, ikkinchi tartibli oddiy o’q (L2 ) 4-tartibli inversion o’qdan (L4i ) iborat bo’lolmaydi.
6-tartibli inversion simmetriya o’qi va uning geometrik mohiyati.
Strukturaning zarrachalari boshlang’ich holatda ABD va mnk nuqtalarda joylashgan bo’ladi.Strukturani 600 ga burasak (L6 ga tegishli amal) u yangi holatga A¢B¢D¢ va m¢n¢k¢ ga o’tadi. Bu holat buralmasdan avvalgi holat bilan ustma–ust tushmaydi. Demak struktura L6 ga ega emas. Endi yangi holatga ko’chgan zarrachalarning L6 ustida joylashgan simmetriya markazi C ga nisbatan qaytaradi. Unda A¢ nuqtadagi zarracha buralgan avvalgi k nuqtadagi zarracha o’rnini, B¢- zarracha m zarracha, D¢- zarracha n zarracha o’rnini oladi va struktura boshlang’ich holatiga qaytadi.


10-rasm. To’rtinchi tartibli inversion o’qni tushuntirishga doir.
Shunday qilib,bu struktura uchun birdaniga L6 va C amallarini bajarib,uni avvalgi holatiga qaytarish mumkin ekan. Demak,biz qarayotgan struktura 6-tartibli inversion o’qqa ega bo’lar ekan.
Bunday struktura oddiy L3 ga ega bo’ladi. Demak, L6i ni hamma vaqt L3 deb qarash mumkin. Lekin L3 hech qachon L6i bo’laolmaydi. Chunki, strukturaning L3 ega bo’lishi uchun unda simmetriya markazi bo’lishi shart emas. Lekin strukturaning L6i ga ega bo’lishi uchun L3 ga tegishli strukturadan tashqari, inversiya markazi ham bo’lishi kerak.

Yüklə 294,5 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin