Ona tili-11 sinf indd
Yüklə 3,79 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
NuTqNINg ANIqLIgI VA BADIIy NuTq Topshiriq. Ajratib ko‘rsatilgan so‘zlarning qanday maqsad bilan nutqqa olib kirilganiga diqqat qiling. 1. Agar bu sovuq so‘fi kirib kelgan bo‘lmasa, ikki yosh qizning qish bo‘yi to‘plangan ko‘ngil g‘ashliklari biroz sho‘xlik bilan ancha yozil- gan bo‘lardi. 2. Siz, axir, men bilan bir shapaloq yerni talashib, shu to‘g‘rida nari - beri bo‘li shib , shu tufayli shaharga kelib qolgan edingiz... 3. Uning yuzlari kulgan, tishsiz – kemtik og‘zi sevinch bilan ochilgan edi. Akasi o‘z gapini yedirolma gach – Qurvonbibi bilan maslahat qilib turib – masalani eshon boboga arz qildi. (Cho‘lpon) Aniqlik sifati badiiy nutqda o‘ziga xos tarzda namoyon bo‘ladi, chunki badiiy asar, ma’lumki, badiiy tafakkur mahsulidir. Badiiy nutqda obrazlilik asosiy bo‘lganligi uchun so‘z ma’nosidagi siljishlar, 34 ko‘chishlar ko‘p kuzatiladi. So‘z va u ifodalagan predmet o‘rtasidagi mutanosiblik badiiy nutqda ko‘pincha ochiq va to‘g‘ridan to‘g‘ri bo‘lmaydi. Badiiy nutqning asosiy vazifasi estetik ta’sir etishdan iboratligi uchun so‘zning turlicha qo‘llanishi, tovlanishi, turlanishi, xilma-xil ma’nolarni ustiga olishiga keng imkoniyat yaratadi. Badiiy nutqda so‘zlar o‘z va hatto ko‘chma ma’nolaridan tashqari ham o‘ziga xos yangidan yangi ma’no qirralarini kasb etishi va shu tarzda badiiy tasvirning yanada aniqligini ta’minlashi mumkin. Masalan, Miryoqub g‘ururining kaltaklanishidan kelgan bir zaharxan- da bilan kuldi, injener esa burungi kular yuzini ham no‘qtalab Yüklə 3,79 Kb. Dostları ilə paylaş:
|