Она тили 5 синф indd
O‘rta Osiyo qanday qilib rivojlanish markaziga aylandi?
Yüklə 3,42 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ONA TILI 5-sinf
|
O‘rta Osiyo qanday qilib rivojlanish markaziga aylandi?
Ko‘pchilik ilm-ma’rifatni Markaziy Osiyoga arablar olib kel gan deb o‘ylaydi. Lekin ajdodlarimiz bu hududda islom diniga qadar ham “o‘qish”, “yozish”ni deyarli bilardilar. Masalan, Samar qandda arxeologik qazishmalar o‘tkazilgan chog‘da bundan 2300 yillar av- val xizmatkorlar tomonidan yozilgan yozishmalar topilgan. Xitoy solnoma (tarixiy hujjat)larida yozilishicha, Samarqand- da o‘g‘il bolalarni kelajakda savdogar bo‘lishlari uchun 5 yoshdan o‘qishga o‘rgatishgan. Yigitlar 20 yoshgacha faqat o‘qish-yozish bilan band bo‘lganlar. O‘ziga to‘q oilalar ilm-fan, san’at, madaniyat- ni qo‘llab-quvvatlaganlar. Tarixchi Bartoldning yozishicha, IX asrda O‘rta Osiyoda yirik sulolaviy kutubxonalar bo‘lgan. Masjid-madrasalarda ham kutub- xonalar mavjud edi. XI asrda Buxoroda – xon saroyida somoniy- larning mashhur kutubxonasi barpo etilgan. Hukmdor saroyidagi bu xazinada qadimgi yunon tabibi Gip- pokratdan tortib Arastu va Afl otun asarlarining asl nusxalari, arab tilidagi tarjimalari saqlangan. Buning ortidan ko‘plab olimlar yetishib chiqishi Buxoro, Samarqand kabi shaharlarni ilm-fan va madaniyat markaziga aylantirdi. (“ Yo‘qotilgan ma’rifat ” kitobidan ) Solnoma-yil- noma,taqvim Arastu,Pla- ton,Gip- pokrat-yunon faylasufl ari http://eduportal.uz 167 ONA TILI 5-sinf Masalan: 1. Ko‘proq ko‘chat o‘tqazish kerak. 2. Avtomashina- lardan chiqayotgan zaharli tutunlarni fi ltrlash kerak. 3. Ozodalikka rioya qilish kerak. 119-dars. MATN VA LUG‘AT USTIDA ISHLASH O‘rta Osiyo qanday qilib rivojlanish markaziga aylandi? Ko‘pchilik ilm-ma’rifatni Markaziy Osiyoga arablar olib kel gan deb o‘ylaydi. Lekin ajdodlarimiz bu hududda islom diniga qadar ham “o‘qish”, “yozish”ni deyarli bilardilar. Masalan, Samar qandda arxeologik qazishmalar o‘tkazilgan chog‘da bundan 2300 yillar av- val xizmatkorlar tomonidan yozilgan yozishmalar topilgan. Xitoy solnoma (tarixiy hujjat)larida yozilishicha, Samarqand- da o‘g‘il bolalarni kelajakda savdogar bo‘lishlari uchun 5 yoshdan o‘qishga o‘rgatishgan. Yigitlar 20 yoshgacha faqat o‘qish-yozish bilan band bo‘lganlar. O‘ziga to‘q oilalar ilm-fan, san’at, madaniyat- ni qo‘llab-quvvatlaganlar. Tarixchi Bartoldning yozishicha, IX asrda O‘rta Osiyoda yirik sulolaviy kutubxonalar bo‘lgan. Masjid-madrasalarda ham kutub- xonalar mavjud edi. XI asrda Buxoroda – xon saroyida somoniy- larning mashhur kutubxonasi barpo etilgan. Hukmdor saroyidagi bu xazinada qadimgi yunon tabibi Gip- pokratdan tortib Arastu va Afl otun asarlarining asl nusxalari, arab tilidagi tarjimalari saqlangan. Buning ortidan ko‘plab olimlar yetishib chiqishi Buxoro, Samarqand kabi shaharlarni ilm-fan va madaniyat markaziga aylantirdi. (“ Yo‘qotilgan ma’rifat ” kitobidan ) Solnoma-yil- noma,taqvim Arastu,Pla- ton,Gip- pokrat-yunon faylasufl ari Yüklə 3,42 Kb. Dostları ilə paylaş:
|