Ona tili darslarida interfaol metodlardan foydalanish

Oriental Renaissance: Innovative, 
educational, natural and social sciences
(E)ISSN:2181-1784 
www.oriens.uz 
SJIF 2023 = 6.131 / ASI Factor = 1.7 
3(4/2), April, 2023 
309 
fikrlashga undaydi. Metod shunday tanlanishi kerakki unda o‘quvchi o‘zini erkin tuta 
olishi, fikrlarini ravon aytishi, mavzuni juda yaxshi o‘zlashtirilishi lozimligi muhim 
ahamiyatga ega. Ma’lumki, hozirgi kunda interfaol metodlarning yuzdan ortiq turi 
mavjud bo’lib, ularning aksariyati tajriba-sinovdan o’tib, yaxshi natija bergan. Keng 
qo’llaniladigan usullar – «Klaster»,
«Aqliy hujum», «Davom ettir», «Taqdimot», 
«Blits-so’rov», «Muammoli vaziyat» kabilardan foydalanib, darsda samarali 
natijalarga erishish mumkin. Darsning o’tilgan mavzuni so’rash qismida «Sinkveyn», 
«Teskari test», «Aql charxi» metodlarini, yangi mavzuni tushuntirish qismida 
«Insert», «Pinbord»,
«Zinama-zina»,
«Bumerang» texnologiyalarini, mavzuni 
mustahkamlash qismida «Venn diagrammasi», “Baliq skeleti”, «Nima uchun?
»,
«Qanday?
», « Konseptual jadval», « Nilufar guli» kabi grafik tashkil etuvchilar 
hamda «Tushunchalar tahlili», «T-jadval», «Rezyume»,«Kungaboqar», «Charxpalak» 
metodlarini, uyga vazifa berishda «FSMU», «Klaster»,
«Bo‘g‘inlar zanjiri»,
«BBB» 
metodlarini qo’llash dars samaradorligini ta’minlab, o’quvchilarning bilimini 
oshirishga yordam beradi.
Ona tili darslarida ham yuqorida sanab o’tilgan interfaol 
metodlardan tashqari «Ha… yo’q», «Ta’rif egasini top», «Men kimman?», 
«Domino»,
«Beshinchisi (oltinchisi, yettinchisi ...) ortiqcha», «Sirli sandiqcha 
metodi»,«Harfni his qilish» metodlari kabi didaktik o’yinlardan foydalanish 
mumkin. O’yin vaqtida o’quvchilar o’zini erkin tutadi, bilimini namoyon etgisi keladi. 
Natijada o’quvchida ishonch, qat’iyat paydo bo’ladi. Munozaraga kirishishni 
o’rganadi. Fikrini asoslashga odatlanadi. Bunda o’quvchilarning yoshi, bilim darajasi 
inobatga olinishi lozim.
O‘quvchilarga har darsda bir xil dars o‘tish ularning 
zerikishiga olib keladi va mavzuga bo‘lgan e’tiborini pasaytiradi. Bunday 
holatlarning oldini olish uchun dars mashg‘ulotlari jarayonida turli xil qiziqarli 
metodlardan foydalanish maqsadga muvofiq bo‘ladi.Turli xil qiziqarli metodlardan 
foydalanish o‘quvchilarning diqqatini oshiradi.
Masalan o‘quvchilarga «Bo‘g‘in» 
mavzusini o‘tayoygan o‘qituvchi «Bo‘g‘inlar zanjiri» metodidan foydalanishi 
mumkin. Bunda birinchi aytilgan so‘zning oxirgi bo‘g‘ini keying so‘zning birinchi 
bo‘g‘iniga to‘g‘ri kelishi kerak bo‘ladi. Namuna: maktab – tabrik; rassom – somsa va 
shu kabi zayilda davom etadi. Bu metoddan o‘quvchilarda o‘tilayotgan yangi 
mavzuni mustahkamlash bilan birga ularning tezkor fikrlashlari, so‘z boyligini 
aniqlash maqsadida ham foydalansa bo‘ladi.