O‘qitish materiallar I to‘plami mutaxassislikka kirish o‘qitish materiallar
Yüklə 13,91 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Kredit tamoyillari
- Foiz stavkasi
|
Kredit va uning tamoyillari
Har bir tadbirkor ham o‘z faoliyatini yuritish uchun yetarli moliyaviy mablag‘ga ega bo‘lmasligi mumkin. Yoki korxonani kengaytirish, biron-bir loyihani amalga oshirish uchun mablag‘i yetmay qolishi mumkin. Bunday hollarda qo‘shimcha mablag‘ topishning keng tarqalgan va samarali yo‘li – bank krediti olish hisoblanadi. Kredit berish bir qator tamoyillarga asoslanib, uning quyidagicha ifodalash mumkin. Kredit tamoyillari: • Maqsadlilik • Muddatlilik • Qaytarilishi • Ta’minlanganlik • To‘lovlilik Bundan ko‘rinadiki, siz bankdan kredit olishda uni qay maqsadda olayotganingizni bildirishingiz lozim. Ushbu maqsaddan kelib chiqqan holda kredit muddatlari aniqlanadi va kredit to‘lovlari foizlari belgilanadi. Bunda siz olingan kredit va u bo‘yicha hisoblangan foizlarni o‘z vaqtida qaytarilishiga kafolat berishingiz kerak bo‘ladi. Ko‘pincha ushbu kafolat bank tomonidan berilayotgan kredit summasidan ko‘proq qiymatdagi garov ta’minoti orqali taqdim etiladi. Foiz stavkasi Sizni bank kreditidan foydalanish yoki foydalanmaslik to‘g‘risidagi qaroringizga ta’sir etuvchi asosiy omillardan biri – bu kredit bo‘yicha hisoblanuvchi foiz stavkasidir. Foiz stavkasi – kredit oluvchi tomonidan to‘lanadigan to‘lov miqdorini kredit miqdoriga nisbatining foizdagi ifodasi. Kredit ta’minoti Kredit ta’minoti – kredit bo‘yicha kelishuvning qarz oluvchi tomonidan uni belgilangan muddatda qaytarish imkoniyatini oshiruvchi qo‘shimcha sharti. Kredit ta’minoti sifatida garov tariqasidagi mol-mulklar, turli tashkilotlarning kafolatlari, uchinchi shaxs kafilligi va boshqalar xizmat qilishi mumkin. Misol uchun, “Ipak yo‘li” AITBda garov ta’minoti sifatida quyidagilar qabul qilinishi mumkinligi belgilab berilgan: 1) mol-mulk (ko‘chadigan va ko‘chmas mulk) garovi. Garov shakli O‘zbekiston Respublikasi “Garov haqida” va “Ipoteka haqida”gi qonunlariga to‘g‘ri keladigan mulk, buyum va mulk huquqi (talabnomalar) shaklida bo‘lishi mumkin; 2) tijorat banklari yoki sug‘urta kompaniyalarining kafolati; 3) uchinchi shaxs kafilligi; 4) olingan kreditning qaytmasligi riskini bank foydasiga sug‘urtalash haqida sug‘urta polisi; 5) zargarlik buyumlari; 6) qonunda ko‘zda tutilgan boshqa ta’minotlar. Mijozning kredit olish layoqatini baholash. Siz kredit olish maqsadida tegishli hujjatlarni bankka taqdim etganingizdan so‘ng bank kredit olish layoqatingizni baholab ko‘radi. Chunki mijozga kredit berish mumkinligi va uning miqdorini to‘g‘ri aniqlash bank kreditining qaytarilishiga imkon yaratadi. Mijozning kredit olish layoqatini baholash har bir bank tomonidan mustaqil ravishda ishlab chiqilgan mezonlar va usullar asosida amalga oshiriladi. Qarzga mablag‘ (kredit) beruvchi tomon kreditor (davlat, korxona, bank, xususiy shaxs va b.), ssuda (qarz) oluvchi tomon esa debitor (qarzdor) deyiladi. Kredit kelishuvi qarzdan foydalanish shartlari qayd etilgan shartnoma bilan rasmiylashtiriladi. Yüklə 13,91 Mb. Dostları ilə paylaş:
|