(4 soat laboratoriya ishi)
Harfiy qo‘shilmalar (ligaturalar). Eski o‘zbek tili yodgorliklarida harflarni qo‘shib yozish san’atiningmavjudligi. Ulardan, ayniqsa, nasta’liq yozuvida keng foydalanilganligi.
27-mavzu: Lomu alif, kofu alif (2 soat laboratoriya ishi)
Lomu alif, kofu alif, uning goflik varianti, kofu lom, uning goflik varianti, kofu lomu alif ligaturasi, hoyi havvazu alif, lomu mimu alif, te-vu mimu alif. Matnlardan yuqoridagi ligaturalar ishtirok etgan so‘zlarni topib, uning yozilishini mashq qilish.
III. Harakatlar
28-mavzu: Madd(a) (2 soat laboratoriya ishi)
Satr ustki belgisi ekanligi, alifning «o» yoki «a» o‘qilishini bildiruvchiharakat ekanligi.
29-mavzu: Fatha (2 soat laboratoriya ishi)
Fathaning forscha zabardeb ham nomlanishi, satr usti harakat belgisi ekanligi, fatha qo‘yilgan undoshdan so‘nggi unli «a» o‘qilishi.
30-mavzu: Kasra (2 soat laboratoriya ishi)
Kasraning forscha zer deb ham nomlanishi, satr osti harakat belgisi ekanligi, kasra qo‘yilgan harfdan so‘ng «i», «e» (y) o‘qilishi.
31-mavzu: Damma (zamma) (2 soat laboratoriya ishi)
Damma (zamma)ning forscha pesh,turkiyuturdeb hamyuritilishi, satr ustiharakat belgisi ekanligi, bu belgiqo‘yilgan harfdan so‘ng u, o‘ unlisining o‘qilishini ta’minlashi yoki vovustigaqo‘yilgan damma uningu yoki o‘ unlisi mavqeidakelganligini bildirishi.
32-mavzu: Sukun (2 soat laboratoriya ishi)
Sukunsatr usti belgisi ekanligi, undosh tovushni bildiruvchi harf ustigaqo‘yilishi va ayni o‘rinda uning yopiq bo‘g’inni bildirishi hamda yoy, vovharflari ustiga qo‘yilishi o‘sha harflarningundosh o‘qilishini ta’minlashi, ba’zan «Qur’on» matnlarida alifustigahamqo‘yilishi va shuunliningkesib,qisqa o‘qilishini bildirishi.
33-mavzu: Tashdid (2 soat laboratoriya ishi)
Tashdid satr usti belgisi ekanligi, uning cho‘ziq (yoki ikkilangan) undoshtovushniifoda qilishi. Kasrali tashdid,fathalitashdid, dammali tashdid haqidatushuncha.
Dostları ilə paylaş: |
