O'quv qo'llanma

Iqtisodiy xavfsizlik
- shaxs, ja m iy a t va davlatning iqtisodiy sohadagi hayotiy 
m uhim m anfaatlarining ichki va tashqi tahdidlardan him oyalanganligi. Iqtisodiy 
xavfsiziikka binoan xalq o 'z in in g iqtisodiy rivojlanish y o ‘llari va shakllarini 
tashqaridan aralashishsiz va bosim siz m ustaqil ravishda aniqlay oladi.
Ichki 
siyosiy xavfsizlik
-
hokim iyat 
institutlarining 
barqarorligi 
va 
sam aradorligi, hokim iyat tuzilm alarining siyosiy jaray o n lam i nazoratlash qobiliyati, 
ak sariy at fuqarolar tom onidan m adadlashga erishish, ja m iy a td a siyosiy barqarorlikni 
ta ’m inlovchi, sam arali faoliyat yurituvchi nodavlat siyosiy in stitu tlam in g m avjudligi 
bilan xarakterlanadi. Ichki siyosiy xavfsiziikka binoan siyosiy m unosabatlar sohasida
112

---

qaram a-qarshilik. siyosiy ekstrem izm ning om m aviy tus olishi, hokim iyat bilan xalq 
orasida qaram a-qarshilik boM m aydi.Fuqarolam ing siyosiy ongi holati va jam iy atn in g
siyosiy m adaniyati jam iy atn in g xavfsiz siyosiy rivojiga jiddiy ta ’sir k o 'rsatad i.
Ijtimoiy xavfsizlik -
shaxs, oila va jam iy atn in g hayotiy m uhim m anfaatlarining 
ichki va tashqi tahdidlardan him oyalanganligi. Ijtimoiy xavfsizlikning o b ’ekti - m illiy 
va ijtim oiy siyosat tom onidan tartibga solinuvchi xalq turm ushi sifati va darajasini 
ta ’m inlovchi ijtim oiy tizim ning barcha asosiy elem entlari. Ijtim oiy rivojlanish 
strategiyasi, ulam ing uzoqligiga, k am b ag ‘allik darajasiga, turm ush darajasidagi 
m intaqaviy m utanosibligiga, ta ’lim va so g ‘liqni saqlash sifatiga, jam iyatdagi 
m a ’naviyat 
va m adaniyatning 
um um iy 
darajasiga va, nihoyat, dem ografik 
m uam m olariga ta ’siri m a ’lum .
Ma 'naviy xavfsizlik -
bugungi kunda inson m a’naviyatiga qarshi y o ‘naltirilgan, 
bir qarashda arzim as b o 'lib tuyuladigan kichkina xabar ham axborot olam idagi 
globallashuv shiddatidan kuch olib, ko‘zga k o ‘rinm aydigan, lekin zararini hech narsa 
bilan qoplab b o 'lm ay d ig an ulkan ziyon yetkazishi m um kin. A yniqsa, om m aviy 
m adaniyat degan niqob o stida ahloqiy buzuqlik va zo‘ravonlik, individualizm , 
egotsentrizm g ‘oyalarini tarqatish, kerak b o ‘Isa, shuning hisobidan boylik orttirish, 
boshqa x alq lam in g necha m ing yillik a n ’an a va qadriyatlarini. turm ush tarzining 
m a ’naviy negizlariga bepisandlik, ularni q o ‘porishga qaratilgan xatarli tahdidlar 
odam ni tashvishga solm ay q o ‘ym aydi.H ozirgi vaqtda ahlloqsizlikni m adaniyat deb 
bilish va aksincha. asl m a'n av iy qadriyatlam i m ensim asdan. eskilik sarqiti deb qarash 
bilan b o g 'liq holatlar bugungi taraqqiyotga, inson hayoti, oila m uqaddasligi va 
yoshlar tarbiyasiga katta x a v f solm oqda va k o ‘pchilik butun ja h o n d a bam isoli balo- 
qazodek tarqalib borayotgan bunday xurujlarga qarshi kurashish naqadar m uhim
ekanini anglab olm oqda.