O‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi metrologiya, standartlashtirish va sifatni boshqarish kasb-hunar kollejlari uchun o ‘quv q o ‘llanma Toshkent «ilm ziyo»


kin. Endi shu usullarni birma-bir ko‘rib chiqaylik



Yüklə 0,53 Mb.
səhifə101/162
tarix14.12.2023
ölçüsü0,53 Mb.
#178239
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   162
Ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi metrol-www.hozir.org

kin. Endi shu usullarni birma-bir ko‘rib chiqaylik.
123





Standartlashtirish bo‘yicha faoliyat murakkab va ko‘p qirralidir.
Yuqori sifatli standartlashtirishga erishish bir qator usullardan
foydalanishga asoslangan.
Metod (usul) (yunonchadan 
«methodos»)
— aniqlangan masa-
lani hal etishda nazariy yoki amaliy tadqiqotlarni qabul qilish,
qo‘llash yo ‘lidir. Metod — ko‘p marotabali takrorlanishlar uchun
oldindan rejalashtirilgan va maqbul bo‘lgan murakkab faoliyatni
bajarish yo‘li.
Standartlashtirishda quyidagi majmuaviy metod (usul)lardan
foydalaniladi: falsafiy, umumilmiy, maxsus.
1. Falsafiy usullar.
Bunga quyidagilar taalluqlidir:
teng huquqlilik usuli — nazariy tadqiqotlarning ilmiy usuli
bo‘lib, o ‘zida obyekt to‘g‘risidagi mavhumlikdan muayyan, hamma
tomonlama o ‘rganishga harakat qilingan fikrlarni ifoda etadi;
— tarixiy usul — vaqt bo‘yicha o ‘zgarish va rivojlanishga faoliyat
sifatida imkon beruvchi usul;
mantiqiy usul — turli nazariyalar ma’lumotlaridan kelib
chiqib ishonchli bilimni kafolatlovchi, mantiqiy aloqadorlikni va
munosabatni aniqlovchi usul.
2. Umumilmiy usullar.
Bu usullar ilmiy bilishning empirik va nazariy darajasida turli
maqsadlarni amalga oshirish uchun foydalaniladi. Bularga quyida-
gilar tegishlidir:
empirik (kuzatuv, solishtirish, tajriba, o ‘lchash) usullar;
— nazariy (ideallashtirish, shakllantirish, aksiomali usul, ekstra-
polatsiya (narsa va hodisaning bir qismini kuzatish asosida olingan
xulosalarni uning boshqa qismiga yoyish yoki tatbiq etish);
empirik-nazariy usullar (mavhumlashtirish, tahlil, sintez,

Yüklə 0,53 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   162




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin