Nazorat uchun savollar. 1. Gidroponika deb nimaga aytiladi?
2. О‘simliklarni suv kulturasida о‘stirish bosqichlari qanday?
3. О‘simlilarni suvda о‘stirish uchun idishlar qanday tayyorlanadi?
9-AMALIY MASHG‘ULOT Ikki urug‘ pallali o‘simliklarni gidroponika usulida o‘stirish
Darsning maqsadi. Talabalarni ikki urug‘ pallali o‘simliklarni gidroponika usulida o‘stirish usullari bilan tanishtirish.
Umumiy ma’lumot.О‘simlikni mayda shag‘al yoki qumda о‘stirish usuli kо‘proq qо‘llaniladi. Gidroponika usuli uchun shag‘al eng yaxshi muhit hisoblanib, u eritmaning pH ni о‘zgartirmaydi va о‘simlik ildiziga kislorod bemalol kirib turadi. Odatda, olinadigan shag‘alning yirikligi 3-7 mm bо‘lsa yaxshi hisoblanadi, lekin ba’zi о‘simliklar, masalan, pomidor va bodring yirik shag‘alda (8-15 mm) yaxshi rivojlansa, sabzi esa mayda shag‘alda (2-5 mm) yaxshi о‘sadi.
Ozuqa eritmani tayyorlash uchun “B” tabletkasidan foydalanish mumkin. Lekin ozuqa eritma maqsadga muvofiq tayyorlanishi lozim. Ozuqa eritmasi haftada bir marta almashtiriladi. Eritmaning sathi pasayib ketsa suv quyib turiladi. Eritmani almashtirish vaqtida shag‘al va о‘simlik ildizi ham yuviladi, sо‘ngra ozuqa eritma shag‘al ustidan quyiladi. Barcha qoidalarga rioya qilinsa shag‘aldagi о‘simliklar suv va tuproq kurlturalaridagiga ni sbatan yaxshi о‘sadi.
О‘simlik shag‘alda о‘stirilganda zarur bо‘lgan elementlardan oson foydalanadi, chunki aeratsiya juda yaxshi bо‘ladi. Shuning uchun о‘simlik yaxshi rivojlanib, hosili kо‘payadi. Shag‘al о‘rnida kerazmit, vermikulit va yо‘sindan ham foydalansa bо‘ladi.
Shag‘al muhiti uchun har xil ozuqa eritmalari ishlatiladi. Shulardan Chesnokov aralashmasi, Gerik aralashmasi va “B” tabletkalari eng kо‘p ishlatiladi. Ularning tarkibi 7-jadvalda keltirilgan.
7–jadval Shag‘al muhiti uchun ozuqa eritmalari tarkibi