Katta zarralarning kichikroq qismlarga bo'linishi oziq-ovqat mahsulotlarini so'rib olish uchun - hujayra membranasi orqali hujayralar sitoplazmasiga va intraintestinal ovqat hazm bo'ladigan hayvonlarda - oshqozon-ichak traktining devorlari orqali transport tizimiga (qon, limfa va boshqalar) tushishi uchun zarurdir.
Proteinlar, DNK (qisman va boshqa oziq-ovqat polimerlari) monomerlariga bo'linish ushbu turdagi organizmga xos bo'lgan "o'z" monomerlaridan biomolekulalarning keyingi sintezi uchun kerak.
Asosiy hazm qilish turlari va ularni tirik organizmlar guruhlari orasida taqsimlash:
Ekstraselular hazm xujayralari hujayra devori - bakteriyalar, zamburug’lar, qo'ziqorinlar, yovvoyi o'simliklar va hk hujayradan bo'lgan barcha geterotrofik organizmlar uchun xarakterlidir. Bu hazm qilish usuli bilan ovqat hazm qilish fermentlari tashqi muhitga yuboriladi yoki tashqi membranaga (gramm-manfiy bakteriyalarda) yoki hujayra devoriga biriktiriladi. Hujayraning tashqarisida ovqat hazm qilinib, hosil bo'lgan monomerler hujayra membranasining transporter oqsillari tomonidan so'riladi.
Intrasellular hazm qilish endotsitoz bilan chambarchas bog'langan va faqat hujayra devori bo'lmagan (prokariotlarning bir qismi va) eukaryot guruhlari uchun xos bo'lgan jarayondir. Ushbu usulda oshqozon fermentlari lizosomalarga kiradi va oshqozon jarayoni ikkinchi darajali endosomalarda, ya'ni oziq hujayraning sitoplazmasiga so'riladi membranasi orqali amalga oshiriladi.
Intrasellular hazm qilish endotsitoz bilan chambarchas bog'langan va faqat hujayra devori bo'lmagan (prokariotlarning bir qismi va) eukaryot guruhlari uchun xos bo'lgan jarayondir. Ushbu usulda oshqozon fermentlari lizosomalarga kiradi va oshqozon jarayoni ikkinchi darajali endosomalarda, ya'ni oziq hujayraning sitoplazmasiga so'riladi membranasi orqali amalga oshiriladi.
Intraintestinal ovqat hazm qilish oshqozon-ichak trakti bo'lgan juda ko'p hayvonlarga xos bo'lib, bu ichak bo'shlig'ida kechadi.
Intraintestinal ovqat hazm qilish oshqozon-ichak trakti bo'lgan juda ko'p hayvonlarga xos bo'lib, bu ichak bo'shlig'ida kechadi.
Extraintestinal hazm qilish ichaklari bo'lgan ayrim hayvonlarga xosdir, bunda yirtqich o’lja tanasiga oshqozon fermentlarini kiritadi, so'ngra yarim hazm qilingan oziqni yeydi00 (bu hayvonlarning eng mashhurlari – o’rgimchaklar va suv hasharotlari lichinkalari).
Parietal hazm qilish umurtqali hayvonlarda va boshqa hayvonlarda, ingichka ichak mikrovorsinkalari va to'g'ridan-to'g'ri yuzasiga (glycocalyx) so’riladi.
