O`zbek tilining boyish manbai

g`ayri-amaliy

amal-la

amal-parast  amalparast-lik

be-amal  beamal-lik

Yangi so`z hosil bo`lishiga tayanch, asos vazifasini o`tovchi so`z yasovchi asos hisoblanadi. Yuqoridagi amal so`zi o`zidan kelib chiqqan beshta so`z uchun yasovchi asos. O`z navbatida bu so`zlar keyingi yasalish uchun yasovchi asos vazifasini o`taydi. Yasovchi asosdan yuzaga kelgan so`z esa yasama so`z. Amal so`zidan hosil bo`lgan beshta so`z va keyingi yasalish bunga misol.

Yasama so`zni vujudga keltiruvchi turli vosita mavjud. Ular qo`shimcha yoki so`z ko`rinishida bo`lishi mumkin. Bunday vosita lug`atda qoraytirilgan (jirniy) shaklda berilgan.
Yasovchi asos va yasama so`z yig`indisi yasalish uyasini tashkil qiladi. Lug`atda har bir so`zdan yasalgan yasalish uyasi alohida ajratib berilgan.
O`quv lug`ati yana quyidagi belgilari bilan xarakterlanadi:
1) fe‘l an‘anaviy lug`atlardagidek harakat nomi shaklida emas, balki buyruq (o`zak) shaklida berilgan:
lov  lov-illa, moyil  moyil-lan, ayni  ayni-ma kabi;
2) so`z yasovchi qo`shimchadan oldin kelgan lug`aviy shakl yasovchi qo`shimchalar ajratilib, qoraytirilmagan ko`rinishda berilgan:

maqta 	maqta-n-ar-li
	maqta-n-choq
	maqta-r-li

bela  bela-n-chak kabi;

3) omonim so`zlar rim raqami bilan belgilab berilgan va ma‘nosi izohlab ketilgan:
band I (mashg`ul)  band-lik (mashg`ullik)

band II (dasta) 	band-li
	band-lik (dastalik/soplik);

4) lug`atda, asosan, affiksatsiya usuli bilan yasalishlar keltirilgan;

5) tovush o`zgarishi hodisasining asli “O`zbek tilining so`z tarkibi o`quv lug`ati”da berilgani uchun ko`rsatilmagan:
bo`ya  bo`yo-q, ot (ism)  at-a  ato-q  atoq-li kabi.
Lug`atda 3257 ta tub so`z (so`z yasalish uyasi) berilgan, ulardan 9443 ta yasama so`z hosil bo`lishi ko`rsatilgan. Demak, bu lug`atda o`rtacha 1 ta so`zdan 3 ta so`z yasalganini ko`rish mumkin. Albatta, lug`at o`zbek tilidagi hamma so`zlarni qamrab olmagan. Faqat eng faollari – maktab o`quvchilari uchun zarur bo`lgan so`zlargina lug`atda o`z aksini topgan.