O’zbekiston milliy universiteti iqtisodiyot fakulteti ‘’ekonometrika va iqtisodiy modellashtirish’’ kafedrasi

1.2.2. Axborot almashishini taminlovchi apparat vositalar
Bu vositalar axborotlarni kanallar orkali yuborish, qabul kilish xamda bir kurinishdan boshka 
kurinishga utkazish, marshrutlash, seleksiyalash va boshka xizmatlarni amalga oshirish uchun 
xizmat kiladi. Ular quyidagilarga bo’linadi: 
Modemlar 
Konsentratorlar 
Marshrutizatorlar 
Takrorlagichlar 
Kupriklar 

---

Serverlar 
Shlyuzlar 
Ishchi stansiyalar 
Modemlar (Modulyasiya-Demodulyasiya) –
 
anik bir aloqa kanallarni ishlatish uchun qabul 
kilingan signallarni tugri modulyasiya va teskari demodulyasiya uzgartirish kurilmasidir. Modem 
asosan quyidagi vazifalarni amalga oshirishi mumkin: 
Uzatishda –
keng polosali impulslarni modulyasiyalash raqamli kodni tor polosali analogli 
sinallarga uzgartirish; 
Qabul kilishda –
qabul kilingan signalarni xalaqitlardan tozalab va demodulyasiyalab tor 
polosali impulslarni keng polosalilarga aylantirish. 
Zamonaviy modemlarda asosan uch turdagi modulyasiya turlari ishlatiladi. 
Chastotali (FSK) – 
bunda modulyasi kilinadigan signallar joriy kiymatlariga mos ravishda 
fizik signalning chastotasi uzgartiriladi. Bunda uning amplitudasi uzgarmaydi va bu usul 
xalaqitlarga chidamsiz. 
Fazali (PSK) –
bunda moduolyasiya kilinadigan kattalik faza xisoblanadi. Uning chastotasi 
va amplitudasi uzgarmaydi. Bu usul xalaqitlarga chidamli va kub kulaniladi. 
Kvadrantli amplitudali (QAM) –
bu turdagi modulyasiyada xam amplituda xam faza 
uzgartiriladi va u xalakilarga chidamlirok buladi. 
Modemlarning ma’lumotlarni uzatishdagi yana bir asosiy jixati uning bayonnomalaridir 
modemlarda ma’lumotlarni uzatish bayonnomalar asosida amalga oshiriladi. Ular bir necha turda 
bulishi mumkin: